آتش زیر خاکستر!

آیت ماندگار- ساعت‌های پایانی پنج شنبه 23 آبان‌ماه بود که ناگهان رسانه‌ها اعلام کردند در جلسه سران قوا مصوب شده است که قیمت بنزین افزایش یابد. در پی اعلام این خبر و در اعتراض به تصمیم ناگهانی سران قوا، تهران و بسیاری از شهرها، حدود یک هفته ملتهب و متشنج بود. اصل 27 قانون اساسی می‌گوید: «تشکل اجتماعات و راهپیمایی‌ها، بدون حمل سلاح، به‌شرط آنکه مخل به مبانی اسلام نباشد آزاد است.» شاید اگر این اصل تاکنون کم‌کم اجرایی شده بود می‌توانست، بسیاری از تجمعات آرامی که توسط معاندان و مغرضان به خشونت کشیده می‌شود را دفع کند. از این‌رو با چند تن از نمایندگان مردم در مجلس دهم گفت‌وگو کردیم که نقطه نظرات آن‌ها را پیرامون این موضوع جویا شویم.

علی ابراهیمی نماینده شازند و عضو فراکسیون امید در پاسخ به این پرسش که در سال‌های اخیر مسئولان بارها به حق اعتراض مردم اذعان داشته‌اند، اما چرا در عمل اعتراضات مسالمت‌آمیز مردم همواره به خشونت کشیده می‌شود و اینکه آیا مسئولان تحمل اعتراضات مردم را ندارند یا معاندان از اعتراضات مردم سوءاستفاده می‌کنند؟ اظهار کرد: متاسفانه یکی از موضوعاتی که در کشور ما به‌صورت روشن و شفاف حل نشده همین امر است که اگر کسی اعتراضی داشته باشد روش آن چیست و چه باید کند؟ اگر به دنبال یک راهپیمایی اعتراضی است گرفتن مجوزهای آن سریع و به موقع انجام نمی‌شود، به همین دلیل منجر به تجمعات و اعتراضاتی می‌شود که سوءاستفاده افرادی را به‌دنبال دارد که نیت آشوبگری و اخلال دارند.

عضو فراکسیون امید در ادامه گفت: اما منکر این نیستیم که عده‌ای هستند که همیشه مستعد سوءاستفاده از تجمعات اعتراضی مردم هستند و به‌هر دلیلی می‌خواهند ناامنی ایجاد کنند، ولی باید بپذیریم که مدیریت یک جامعه 80 میلیونی کار ساده‌ای نیست. در یک جامعه کسانی هستند که معترضند و می‌خواهند حرفشان را بیان کنند. سخن این افراد را باید شنید، اما تلفیقی از عدم‌برنامه‌ریزی، کوتاهی مسئولان، بروز سوءاستفاده آشوبگران و اخلالگران از اعتراضات مسالمت‌آمیز مردم منجر به این امر شد.

سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس دهم در پاسخ به این پرسش که چرا مسئولان طبق اصل 27 قانون اساسی درخواست مجوز تجمع قانونی به مخالفان سیاست‌های اقتصادی نمی‌دهند تا اعتراضات جنبه قانونی داشته باشد و آیا همین مساله باعث به خشونت کشیده شدن اعتراضات شده است؟ بیان کرد: این امر در حالی است که قانون اساسی راه برای این‌گونه تجمعات فراهم کرده است و مسئولان باید در مورد موضوع فوق با سعه صدر و برنامه‌ریزی بهتری عمل کنند.

این نماینده اصلاح‌طلب مجلس خاطرنشان کرد: معتقدم تصمیم در خصوص سهمیه‌بندی بنزین که به این شکل گرفته شد باید توزیع عادلانه ثروت در کشور را در پی داشته باشد ولی این روند، مناسب نیست. غافلگیری و عدم‌اطلاع‌رسانی به مردم کار صحیحی نیست. معمولاً اصل غافلگیری را در مورد دشمن به‌کار می‌برند مگر می‌شود مردم را غافلگیر کرد؟ مردم ولی نعمتان نظام هستند. به‌جای اینکه وقت بگذارند، توجیه کنند و دلیل بیاورند باید خود مردم را مطالبه‌گر این موضوع اعلام کنند.

نماینده شازند افزود: عدم‌اطلاع‌رسانی شیوه نادرستی است. این امر به گونه‌ای بود که حتی نمایندگان مجلس نیز از آن مطلع نبودند همین امر آسیب‌هایی در جامعه را به‌همراه داشت. افرادی که در این قضیه کوتاهی کردند و همچنین سران قوا باید پاسخگو باشند.

این نماینده استان مرکزی یادآور شد: شخص و اشخاصی که موضوع سهمیه‌بندی بنزین و افزایش آن را عملیاتی کردند باید پاسخگوی خسارت‌های مردم باشد، زیرا تعداد زیادی مجروح شدند و عده زیادی نیز جان خود را از دست دادند. حال باید پرسید مسئولیت این اتفاقات با کیست؟

علی ابراهیمی تصریح کرد: سازمان برنامه و بودجه نیز اگر آمادگی اعلام کردن گرانی بنزین را نداشت که قبل از اعمال این قضیه به حساب مردم پول واریز کند، باید مدتی در زمان اجرای چنین امر مهمی تجدید نظر می‌شد. مسلم است با حمایت‌هایی که مقام معظم رهبری از این تصمیم کردند، مجلس هم از طرح سه فوریتی خود گذشت، اما همچنان گلایه و اعتراض مجلس دیده نشده است.

سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس دهم در پاسخ به این سوال که چرا احزاب سیاسی تمایلی به استفاده از اصل 27 قانون اساسی برای درخواست تجمع و راهپیمایی ندارند، عنوان کرد: احزاب سیاسی تاثیرگذار و قدرتمندی در کشور وجود ندارد، آنچه که از احزاب می‌بینیم در حد نمایش است.

عضو فراکسیون امید خاطرنشان کرد: غافلگیر کردن مردم و مجلس در خصوص طرح بنزین کار درستی نبود. چندی پیش در مجلس پیرامون این طرح صحبت شده بود و مجلس زمان اجرای آن را مناسب ندیده بود.

نماینده شازند در مجلس دهم تاکید کرد: اجرای چنین طرحی با این اهمیت و محرم ندانستن نمایندگان و مردم، به هیچ عنوان پذیرفتنی نیست.

علی ابراهیمی گفت: استدلال دولت برای افزایش قیمت بنزین توجیه اقتصادی درستی ندارد. اگر قرار بود منابع درآمدی را افزایش دهیم، چرا درباره گازوئیل اعمال نشد، گازوئیل خود یکی از منابع درآمد است. اگر قرار بود جلوی قاچاق را بگیریم که گازوئیل بیشتر قاچاق می‌شود.

عضو فراکسیون امید مجلس تاکید کرد: سخنگوی دولت اعلام کرد اقدام دولت در راستای حمایت از اقشار آسیب‌پذیر است، اما در کشور ما حتی توانایی شناسایی اقشار آسیب‌پذیر هم وجود ندارد، بنابراین دولتمردان باید قبول کنند که اگر حتی اصل کار درست بود، اما روش اجرای آن صد درصد اشتباه بوده است.

محمد دامادی نماینده ساری و میاندورود اظهار کرد: اعتراضات همیشه هست و مردم نیز همیشه به موضوعاتی معترض هستند، اما وقتی بانکی به آتش کشیده می‌شود و اعتراضات خشونت را به‌همراه می‌آورد طبیعی است که با آن برخورد می‌شود.

نماینده ساری خاطرنشان کرد: روش مدیریتی مدیران کشور باید به‌گونه‌ای باشد که اعتراضی به‌دنبال نداشته باشد.

 دامادی افزود: عدم‌اطلاع مجلس از افزایش قیمت بنزین یک خطا بود که ناگهانی اجرا شد، این اقدام شبیخون به سفره مردم است.

نماینده ساری عنوان کرد: وزارت کشور و نهادهای امنیتی باید درباره این مسئله به یک نتیجه برسند، من اطلاعی در این زمینه ندارم و نمی‌توانم اظهار نظر کنم.

عضو کمیسیون عمران مجلس دهم افزود: خوشبختانه نهادهای امنیتی کشور، قوی هستند و بازوان توانمندی برای وزارت کشور محسوب می‌شوند، آن‌ها باید در این زمینه پاسخگو باشند.

دامادی در پاسخ به این سوال که چرا احزاب سیاسی تمایلی به استفاده از اصل 27 قانون اساسی برای درخواست تجمع و راهپیمایی ندارند، عنوان کرد: امیدوارم که احزاب واقعی در کشور تشکیل شود. متاسفانه احزابی که در کشور داریم احزاب موسمی هستند و واقعی نیستند. در حال حاضر حدود 250 حزب داریم. وزارت کشور باید اعلام کند که دو حزب داشته باشیم، اما این دو حزب، حزب واقعی باشد تا تکلیف کشور هم معلوم شود.

هدایت‌ا... خادمی نماینده ایذه و باغملک و عضو فراکسیون ولایی مجلس عنوان کرد: مردم حق اعتراض دارند و قانون اساسی هم چنین چیزی را پیش‌بینی کرده است. وزارت کشور نیز این مسئله را در بسیاری مواقع عنوان کرده است، اما متاسفانه هر زمان که مردم خواستند اعتراضی کنند، کسانی می‌خواهند این اعتراضات را به‌صورت مسالمت‌آمیز بیان نکنند و آن را به آشوب و خشونت بکشانند و مردم نیز در آخر بدهکار هم می‌شوند.

خادمی در ادامه گفت: قرار بر این بود وزارت کشور فضاهایی را برای اعتراضات مردم ایجاد کند، اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است.

خادمی بیان کرد: یکی از شیوه‌های خوبی که در قانون اساسی دیده شده همین اصل 27 است، بنابراین اگر وزارت کشور این ظرفیت را داشته باشد که به کسانی که می‌خواهند اعتراض کنند مجوز بدهد، افرادی که مجوز می‌گیرند چون نظام و دولت را با درخواستشان همراه می‌بینند و اینکه حق اولیه آن‌ها را قبول کرده‌اند، بنابراین به‌سمت فضای مسالمت‌آمیز می‌روند تا سخن خود را بگویند و خشونتی ایجاد نخواهد شد.

عضو فراکسیون ولایی مجلس در ادامه گفت: شاید یکی از دلایلی که این اصل اجرا نمی‌شود اجتماعاتی است که به‌صورت هیجانی و فوری صورت می‌گیرد مانند همین افزایش 300 درصدی بنزین که ناگهانی اعلام شد. مردم هم به خیابان‌ها ریختند. شاید فرصتی نبود که گروهی به وزارت کشور بروند و درخواست مجوز بدهند، اما دولتمردان باید این ظرفیت را داشته باشند که اجازه دهند مردم حرف خود را بزنند و در مقابل آن‌ها هم بتوانند کنترل کنند. اگر چنین اتفاقی نیفتد، آتش زیر خاکستر خواهد بود و در آینده مشکلاتی را ایجاد می‌کند.

عضو کمسیون انرژی مجلس دهم خاطرنشان کرد: «اگر اشتباهی از ناحیه دولت یا حکومت صورت گرفته است، اشکالی ندارد می‌توانیم برگردیم، اگر قرار باشد مردم راضی نباشند و نتوانند به‌راحتی زندگی خود را بگذرانند نباید روی تصمیم خود پافشاری کنیم و بگوییم این تصمیم گرفته شده است و نباید از این تصمیم عقب‌نشینی کنیم.

خادمی تاکید کرد: این تصمیم، تصمیم غلطی بود و هیچ‌کس از این ماجرا اطلاع نداشت. چندین بار به مناظرات صدا و سیما رفتم و مضرات چنین تصمیمی را اعلام کردم. هر طرحی هم که آمد تلاش کردیم و رد شد. به همین دلیل آن‌ها دیگر با مجلس مشورت نکردند و به مجلس شبیخون زدند و یک شبه این کار را انجام دادند، آن هم در بدترین موقعیت زمانی که نزدیک انتخابات مجلس است.

خادمی اضافه کرد: مجلس طرح سه فوریتی داشت، اما وقتی طرح را به مجلس آوردیم گفتند نظر مقام معظم رهبری هم همین بوده است و ایشان از طرح سران قوا حمایت کرده‌اند و از دولت پشتیبانی می‌کنند. در شرایطی که از طرف آقایان رییسی و لاریجانی گفته شد که نمی‌خواستند به این طرح رای دهند، اما وساطت رهبری خرج دولت شد.

عضو فراکسیون ولایی مجلس دهم تاکید کرد: ای کاش دولت استعفا می‌داد، زیرا ظرف این شش سال عملکرد خوبی نداشت.

خادمی بیان کرد: حزب واقعی که طرفدار مردم باشد در کشور نداریم و زمان انتخابات، گروه‌هایی تحت عناوین خاص می‌آیند و برای اینکه به قدرت برسند گروه‌هایی را تشکیل می‌دهند و انتخابات که برگزار شد مردم را فراموش می‌کنند.

خادمی یادآور شد: در همین دوره مجلس، تعداد زیادی از مردم کلان‌شهرها به لیست واحد رای دادند و نظرشان این بود که این لیست‌ها شاید بتوانند مشکلات را حل کنند، از طرفی این نماینده‌ها می‌گویند ما اصلاح‌طلب هستیم، اما هیچ کاری نتوانستند انجام دهند.

نماینده ایذه و باغملک تاکید کرد: متاسفانه مردم ندیده و نشناخته رای دادند. این افراد هم به مجلس آمدند و مردم را فراموش کردند و خدمتگزار دولت شدند.

عضو فراکسیون ولایی مجلس در ادامه گفت: نماینده باید بر کار دولت نظارت کند، نباید با دولت همکاری کند و وکیل‌الدوله باشد. مردم در چهار سال گذشته به خصوص در کلان‌شهرها به‌جز اصفهان، به لیست دولت رای دادند و نمایندگانی به مجلس راه پیدا کردند که مجلس را متوقف کرد. افرادی به مجلس فرستاده شدند که اجازه نمی‌دهند که کوچکترین انتقادی به دولت شود.

عضو کمسیون انرژی مجلس دهم در ادامه عنوان کرد: نمایندگان تهران که باید پیش‌رو باشند، کدام وزیر را استیضاح کردند و گذاشتند از کدام وزیر سوال و استیضاح شود؟

نماینده ایذه و باغملک اظهار داشت: حزبی در کشور وجود ندارد و حزب‌ها، خانوادگی هستند. کشور با این دولت و مجلس به جایی نمی‌رسد، زیرا دولت‌ها می‌آیند و لیست ارائه می‌کنند و مردم کلان‌شهرها به لیست دولت رای می‌دهند و نمی‌دانند که نماینده باید در مجلس بر کار دولت نظارت کند.

محمدرضا تابش نماینده اردکان و عضو فراکسیون امید اظهار کرد: حق اعتراض مسالمت‌آمیز مردم در قانون اساسی پیش‌بینی شده است کما اینکه قانون اساسی می‌گوید که مردم در برگزاری تجمعات مسالمت‌آمیز نیاز به مجوز هم ندارند، اما اینکه چرا این حق به‌طور کامل رعایت نمی‌شود به چند دلیل است. اول اینکه در هر صورت مردم و مسئولان قانون‌گریز هستند و همه اصول قانون اساسی به اجرا درنیامده است و قوانین زیردستی آن تصویب نشده و موجود نیست. دوم گروه‌های خودسری هستند که خود را فرای قانون می‌دانند و تجمعات را برهم می‌زنند و یا در سرکوب اغتشاشات خودسرانه وارد می‌شوند. سوم اینکه گاهی اعتراضات مسالمت‌آمیز مردم توسط گروه‌های ضدانقلاب و استکبار جهانی مصادره به مطلوب می‌شود.

رییس فراکسیون محیط‌زیست مجلس دهم خاطرنشان کرد: در حوادث اخیر گفته شد، در ماهشهر مردم را با تیربار می‌زدند، چه کسی تیربار آورده است؟ مردم تیربار دارند؟ مردم ممکن است سلاح شکاری داشته باشند. در این حوادث با موضع‌گیری وزیر امور خارجه آمریکا معلوم شد ردپای آن‌ها، منافقان و سلطنت‌طلبان مشهود است.

عضو فراکسیون امید تاکید کرد: باید صف مردم و اعتراضات مسالمت‌جویانه آن‌ها را جدا کنیم. خود مردم نیز باید به این تشخیص برسند. حرمت آن‌ها را هم باید پاس داشت و با گروه‌های خرابکار و معاند و ضدانقلاب هم برخورد قانونی کنیم.

نماینده مردم اردکان در مجلس دهم اظهار کرد: اصل 27 قانون اساسی باید ملاک عمل قرار بگیرد و مسئولان حکومتی نیز باید از آن حمایت کنند، اما باید احزاب و تشکل‌هایی در کشور داشته باشیم که این موضوع و مسئله را دنبال کنند و نسبت به تجمعات مسئولیت‌پذیر باشند.