مشاوره حقوقی آنلاین/نکات حقوقی درباره خرید جهیزیه که زنان باید بدانند

شیما قوشه وکیل دادگستری در یادداشتی می‌نویسد: در مورد جهیزیه و مسایل حقوقی مربوط به آن چند نکته حائز اهمیت است، نخست اینکه تهیه اثاث‌البیت (وسایل منزل) مطابق ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی جزو نفقه محسوب شده و تهیه آن قانوناً بر عهده زوج (مرد) است لیکن می‌دانیم که در اغلب شهر‌های ایران، عرفاً این وسایل توسط زن یا خانواده وی تهیه می‌شود که در زمان بروز اختلاف بین زن و مرد تعیین تکلیف آن‌ها، فرآیند قانونی زمان‌بری خواهد داشت. برای جلوگیری از این مساله، بهترین کار این است که به رسم عرف و سنت پیشینیان سیاهه یا لیستی از وسایل جهیزیه که زن یا خانواده او تهیه کرده‌اند، تنظیم شده و به امضای زوج و حداقل ۲ نفر شاهد برسد؛ چرا که گاهی ممکن است مرد مدعی تهیه وسایل منزل شود و این سیاهه می‌تواند در اثبات خریداری شدن آن‌ها توسط زن به وی کمک کند و امضای ذیل این سیاهه توسط زوج نشان‌دهنده اقرار وی مبنی بر پذیرفتن این مساله است که تهیه وسایلی که در سیاهه آمده است، توسط زن را قبول دارد و در آینده نمی‌تواند نسبت به آن‌ها ادعایی کند.


راهکاری دیگر برای اثبات خرید جهیزیه توسط زن

قوشه در پایان توصیه می‌کند: اگر به هر دلیلی پرداخت توسط زوج انجام شده و فاکتور نیز بنام او صادر می‌شود، بهتر است رسید دستی یا بانکی مبنی بر پرداخت وجه آن وسایل توسط زن به مرد جهت خرید جهیزیه وجود داشته باشد، چرا که گاهی به دلیل حضور زوجین در دو شهر مختلف پیش از ازدواج، زن پولی به مرد می‌دهد که وسایل منزل را خریداری می‌کند و به همین دلیل پرداخت توسط او انجام می‌شود و فاکتور نیز بنام وی صادر می‌شود، اما اگر بتوان اثبات کرد، پیش از خرید مبلغ آن وسایل توسط زن یا خانواده‌اش به حساب مرد ریخته شده است می‌توان ادعای مرد را مبنی بر خرید در دادگاه رد کرد.

چنانچه دلایلی که در بالا گفته شد را به هر دلیل در اختیار ندارید به این نکته توجه کنید که عموما در رویه دادگاه‌ها وسایل منزل مخصوصا وسایل مربوط به اشپزخانه عرفا متعلق به زن تلقی می‌شود؛ هرچند که این امر عمومیت نداشته و بستگی به شرایط پرونده و نظر قاضی رسیدگی کننده دارد پس بهتر است به قاعده «جنگ اول به از صلح آخر» در زمان شروع زندگی مشترک مدارکی که به آن اشاره شد توسط زن یا خانواده‌ی وی تهیه شود.

در نهایت اینکه در صورتی که زن منزل را ترک کرده یا از منزل اخراج شده باشد، برای استرداد جهیزیه باید دادخواست استرداد جهیزیه را به استناد مدارکی که در بالا گفتیم به دادگاه خانواده تقدیم کند.