گروه موسیقی: افزایش هزینههای سرسامآور انتشار آلبوم و طولانی بودن مراحل صدور مجوز در کنار نبود حامی مالی موجب شده تا روند انتشار آلبوم موسیقی از سوی خوانندگان بهخصوص هنرمندان جوان این عرصه سرد و بیروح باشد.
هنرمندان باتجربه و خلاق این دیار کهن برای تولید آهنگهای ماندگار محرومیت امکانات و مسائل مالی را به جان میخرند تا در وادی پرفرازونشیب موسیقی کشور حرفی برای گفتن داشته باشند.
این در حالی است که نبود امکانات ضبط و شرکتهای فرهنگی و هنری بهخصوص در شهرستانها موجب میشود تا هنرمندان این عرصه راه تهران را در پیش بگیرند.
موسیقی یکی از شاخصههای مهم توسعه فرهنگی و مؤلفهای بسیار تأثیرگذار در گستره اجتماعی، همواره در صدر توجه سیاستگذاران و برنامه ریزان حوزه فرهنگ قرار دارد.
نفوذ موسیقی در لایههای متنوع اقشار جامعه و نیز حساسیتهای پیرامون این مقوله خطیر فرهنگی، مسئولان این عرصه را بر آن داشت تا آثار عرضهشده در این مقوله را در بوته بررسی سطوح تخصصی و همچنین ظرافتهای فرهنگی، اجتماعی و اقتضائات زمانی برای تعیین صلاحیت نشر یا اجرای این آثار قرار دهند.
ممیزی شعر
حسین رضا اسدی از دیگر خوانندگان اصیل ایرانی است که با آلبوم «لحظه ناب» به آهنگسازی استاد مجید درخشانی نامش ورد زبانها شد. او این روزها مشغول ضبط و آمادهسازی ۲ آلبوم در قالبهای محلی و اصیل ایرانی است. این آوازخوان ایرانی با پرداختن به جزییات ارائه آلبوم مهمترین مشکل برای ارائه آلبوم به بازار موسیقی را اینگونه میگوید: ممیزی شعر برای تصنیف یا آواز یکی از نگرانیهای اغلب خوانندگان کشور است و بنده نیز از این قاعده مستثنا نیستم. این ممیزیها باعث شده تا دست ما برای انتخاب شعر مناسب کوتاه باشد و در بیشتر مواقع قید برخی اشعار با مضامین قوی را برای آهنگ و تنظیم اثر بزنیم.
اسدی با تأکید بر اینکه درگذشته روال گذاشتن آهنگ بر روی شعر و ادامه کار تولید به این متفاوت بود، میافزاید: آن موقع با انتخاب شعر، تنظیم، آهنگسازی و اجرا به نام آن شخص حقیقی مجوز صادر میشد و در ادامه عوامل با فراق بال کار را انجام میداند تا شرکت نسبت به تولید اثر قدم بردارد.
خواننده آلبوم «فانوسهای شب آغوش» ادامه میدهد: این روزها باید در وهله اول شرکت مجوز شعر را بگیرد و این بزرگترین مشکل سد راه برای تولید و انتخاب شعر است. رویهای که درگذشته به سمت تولید میرفت، این روزها موانعی سد راه آن شده است.
به گفته وی درگذشته سرمایهگذاری و پرداخت حقالزحمه نوازندگان و آهنگساز و سایر موارد صاحب اثر با آسودگی و اعتمادبهنفس نسبت به سرمایهگذاری خود مطمئن بود؛ اما با رویهای که هماکنون دنبال میشود، صاحب اثر در شک و تردید برای ضبط و سرمایهگذاری بهخصوص تصنیف است.
اسدی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه چنین موردی برای شما رویداده است، بیان میکند: یکبار شعر این مضمون را داشت: «میدانم و میدانی ای آنکه در زندانی» که به دلیل طبع شاعرانه بهجای کلمه زندانی از طوفانی استفاده کردم. برخی مواقع نیز اگر هم با تغییر کلمات در مصرعی یا بیتی انجام گیرد در محتوای شعری خلل به وجود میآید.
وی بابیان اینکه با این اوضاع همچنان خوانندگان جوان موسیقی اصیل ایرانی تنها برای کسب اعتبار همچنان برای ارائه آلبوم در بازار موسیقی حضور دارند، عنوان میکند: به دلیل نبود حامی مالی در بیشتر مواقع مجبور هستیم، خودمان تمامی هزینههای ارائه آلبوم را بر دوش بگیریم.
این خواننده جوان نیز هماکنون در مراحل ضبط و تولید یک آلبوم بومی و محلی روی اشعار مرتضی خدایگان، تنظیم مهدی مرتضایی و آهنگسازی خودش است. آلبوم دیگر اسدی به آهنگسازی استاد مجید درخشانی بهاحتمالزیاد بانام «بوسههای باران» با اجرای گروه ماه روانه بازار موسیقی خواهد شد.
راه سخت شهرستانیها
در این گذار هنرمندان شهرستانی با علم به مراحل طولانی انتشار یک آلبوم همچنان راه پرفرازونشیب را در پیش میگیرند.
یکی از هنرمندان آواز ایرانی ساکن شهر زنجان ضبط موسیقی برای انتشار آلبوم را چالش سد راه هنرمندان بیان میکند و میگوید: نبود استودیو در استان موجب شده تا هنرمندان برای طی مراحل ضبط رهسپار شهر تهران شوند. درصورتیکه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان میتواند با اندکی امکانات زمینه را برای تولید آثار داخل استان فراهم کند.
جبار عباسی فلاح راهاندازی استودیو ضبط موسیقی را در رونق بخشیدن به رونق تولید آلبومهای موسیقی مهم میداند و میافزاید: بخش قابلتوجهی از هزینههای انتشار آلبوم صرف ضبط موسیقی میشود و این برای هنرمندانی علاقهمند به ارائه آثار فاخر دشوار است.
وی نبود حامی مالی برای تولید آلبومهای موسیقی را از دیگر مشکلات سد راه برای هنرمندان بیان میکند و ادامه میدهد: جدای از صرف هزینههای استودیو، تأمین هزینههای میکس و ورود به مرحله نحوه انتشار و صدور مجوزهای شعر و سایر موارد نیز از دیگر مراحل برای ارائه یک اثر در بازار است.
آوازخوان آلبوم «رسم یاری» بابیان اینکه هزینههای نوازندگان از دیگر مقولهها برای انتشار یک آلبوم موسیقی است، ادامه میدهد: انتخاب شعر مناسب با رعایت چارچوبهای تعریفشده از دیگر مواردی است که باید آهنگساز به آن توجه جدی داشته باشد و هنرمندان باید با اشرافیت به این موضوع شعر مناسب را انتخاب کنند.
عباسی فلاح طراحی آلبوم را از دیگر بخشها در انتشار آلبوم موسیقی عنوان میکند و میگوید: در کنار این موارد صدور مجوز کتابخانه ملی ایران و ارائه در قالب سی دی با تعیین مبلغ خرید جزو مواردی است که سرپرست و آهنگساز گروه با آن مواجه است.
مدرس آواز ایرانی توزیع آلبوم در تهران را منوط به برچسب ویژه بیان میکند و میافزاید: با این تفاسیر درصورتیکه شرکتها و مؤسسات فرهنگی و هنری حمایت خود را برای انتشار آلبوم تعداد محدودی از هنرمندان سرشناس این عرصه متمرکز کنند، زمینه برای ارائه آلبوم از سوی هنرمندان شهرستانی کمفروغ خواهد بود.
وی با تأکید بر اینکهشان و جایگاه هنرمندان این اجازه را نمیدهد که اصالت هنری را زیر سؤال ببرد، عنوان میکند: متأسفانه این روزها انتشار آلبومهای موسیقی از روی روابط و ارتباطات خلاصهشده و با این اوضاع شاهد عرضه آثار ماندگار و فاخر نخواهیم بود. برای مثال این روزها برخی گروههای موسیقی برای رسیدن به سود اجراهای خود را تنها محدود به برگزاری برنامههای ویژه خیریهها و انجمنها کردهاند و بهنوعی کسب درآمد داغ شده که این امر نمیتواند باعث اشاعه بازار موسیقی شود.
عباسی فلاح این روزها با گروه «هنگام» مشغول ضبط سومین آلبوم خود به نام «جلو ناز» است. آلبومی که قرار است روی اشعار حسین منزوی، وحشی بافقی و اخوان ثالث منتشر شود.
با این اوضاع باید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تعریف سازوکاری حمایت و توجه خود را به سمتوسوی موسیقی اصیل ایرانی و حمایت از خوانندگان جوان که عطش ارائه آثار فاخر هنری رادارند، بیشازپیش پررنگ کند.
شماره 11 دوهفته نامه آیت ماندگار