اعتیاد اجتماعی؛ اجتماع اعتیادی

بعد از نشر تصاویر؛ اخبار و گزارش‌های مربوط به معتادان گور خواب به‌عنوان فردی که همواره اعتیاد از آشناترین مقوله‌های زندگی‌ام بوده و حدود چهارده سالی می‌شود که با عناوین مختلف در حوزه‌های مختلف درمان اعتیاد فعالیت داشته‌ام
بر خود واجب و لازم دانستم تا دیدگاه خود را نسب به استقبال اجتماعی غیرطبیعی که از شیوهٔ انتشار این موضوع شده است بنویسم.
روش‌های متنوع و متعددی برای پیشگیری؛ درمان؛ کاهش آسیب و مقابله با اعتیاد در دنیا وجود دارد که درمانگران؛ دست‌اندرکاران و درنهایت مسئولین جوامع برحسب دسترسی؛ سلیقه؛ بافت فرهنگی؛ اطلاعات و امکانات موجودشان یکی از انواع روش‌های موجود را برمی‌گزینند.
به‌صورت موجز این روش‌های موجود را می‌توان به چهار دسته کلی تقسیم کرد:
روش‌های تنبیهی، روش‌های تحقیری، روش‌های تَرَحمی و روش‌های تشویقی
آنچه از اثبات‌های علمی و شواهد موجود پیداست روش‌های تنبیهی نه‌تنها در حوزهٔ پیشگیری؛ درمان؛ کاهش آسیب و مقابله کاربرد نداشته است بلکه در بسیاری از موارد موجب تشدید و مزمن شدن اعتیاد نیز می‌شود.
خوشبختانه به نظر می‌رسد جامعه ما بعد از هزینه‌های بسیار زیادی که در شیوه‌های تنبیهی متحمل شده؛ امروز در حال پشت سر گذاشتن این نوع مواجهه می‌باشد اما موضوع نگران‌کننده اینجاست که هم‌زمان با این اتفاق مبارک؛ اتفاق نگران‌کنندهٔ دیگری در حال رخ دادن است.

برنامه‌های تلویزیونی؛ هنرمندان محبوب؛ شخصیت‌های مطرح؛ شبکه‌های مجازی و برخی اصحاب رسانه از طریق به تصویر کشیدن چهرهٔ اعتیاد با لنزهای تحقیر گر و تَرَحم برانگیز سعی دارند در حوزهٔ پیشگیری؛ درمان؛ مقابله و کاهش آسیب‌های ناشی از اعتیاد قدمی مؤثر بردارند؛
 غافل از اینکه این شیوه نیز همانند مواجههٔ تنبیهی نه‌تنها کاربرد مثبتی نخواهد داشت
 بلکه دست‌کاری خطرناکی است که ارمغانش برای ما جز ناسور تر شدن زخم اعتیاد نیست.
معضل اعتیاد در تمام کشورهای دنیا وجود دارد اما انگار تنها در کشور ماست که از به تصویر کشیدن چهره تحقیر و ترحم برانگیز معتادان بهره‌برداری‌های شخصی می‌شود.
با انتشار اخبار معتادان گور خواب بخشی از جامعهٔ ما آگاهانه یا ناآگاهانه به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم در حال پز دادن با چهرهٔ محقر و ترحم برانگیز اعتیاد شده است؛ و آنچه مسلم است بهای این رفتارِ ناسالمِ بخشی از جامعه را کل جامعه باید بپردازد.
برای اینکه در حوزهٔ پیشگیری؛ درمان؛ مقابله و کاهش آسیب‌های ناشی از اعتیاد گام مثبتی بردارید حتماً لازم است که اعتیاد را با تمام جوانب ریزودرشت؛ خوب و بد؛ زشت و زیبایش بشناسید.
 اما فقط زمانی حق عمومی کردن دانسته‌ها و مشاهده‌تان را دارید که توانایی به تصویر کشیدن تمام جوانب را نیز داشته باشید. در اکثر مواقع هم‌چین امکانی وجود ندارد به همین دلیل است که افرادِ متخصص و کار بلد در حوزهٔ اعتیاد از این اقدام پرهیز می‌کنند.
اگر تصویر ناقصی از اعتیاد ارائه شود نتیجه‌اش ترس و بی‌اعتمادی و سردرگمی و خجالت است و همین دلایل کافی است که معضل اعتیاد در لایه‌های زیرین اجتماعی پنهان شود.
پنهان شدن اعتیاد در جامعه یعنی افراد و خانواده‌هایی که نیاز به خدمات پیشگیری؛ درمان؛ مقابله و کاهش آسیب‌های ناشی از اعتیاددارند از این خدمات فاصله بگیرند.
تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل.
انگ زدایی از اعتیاد و تقویت حوزه‌های توانمند ساز اجتماعی و ایجاد دسترسی برابر و محترمانه؛ برای معتادان مواجهه‌ای تشویقی است که می‌تواند راه‌حلی کارگشا باشد امروزه تمام جوامعی که بهداشت اجتماعی قابل قبولی دارند با این شیوه با اعتیاد روبرو می‌شوند.

شماره 26 دوهفته نامه آیت ماندگار