مکمل‌های ورزشی؛ مفید یا مضر؟

آیت ماندگار- با ترویج ورزش بدنسازی در سطح استان کشور، جوانان برای افزایش قدرت و حجم عضلانی و داشتن بدنی زیبا به مصرف مکمل‌های ورزشی روی آورده‌اند. مصرف این مکمل‌ها، فی‌نفسه نه تنها مضر نیست بلکه برای افزایش نیرو و ریکاوری و جلوگیری از مصدوم شدن لازم است. هر فرد باید حداقل هر شش ماه از نظر سلامت خون، غدد و ارگان‌های داخلی بدن مانند کبد و کلیه بررسی شود. در مصرف‌کنندگان مکمل و ورزشکاران بهتر است در فواصل کوتاه‌تری این بررسی‌ها انجام شود تا در صورت تغییر در شاخص‌های بررسی‌شده به خصوص آن‌هایی که با مصرف مکمل ارتباط دارند، اقدامات درمانی انجام شود. در ادامه این نوشتار به چگونگی استفاده درمانی آن‌ها پرداخته خواهد شد.

مکمل‌های بدنسازی با توجه به مواد تشکیل‌دهنده، می‌تواند با داروهای مصرفی برای بعضی بیماری‌ها تداخل دارویی ایجاد کند. هر چند این احتمال نادر است اما در صورت اتفاق می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری برجای بگذارد.

بعد از کشف دارویی جدید، آزمایشات و مطالعات متعددی روی تاثیر دارو، عوارض و اثربخشی آن صورت می‌گیرد. ولی در مورد مکمل‌های غذایی به این دلیل که غذا محسوب می‌شوند نه دارو، این حساسیت‌ها وجود ندارد و با ورود به جامعه، گروه‌های مصرف‌کننده، به عنوان خط اول آزمایشات شناخته خواهند شد.

این موضوع را بارها و بارها رسانه‌های مختلفی ذکر کرده‌اند اما هنوز آن‌طور که باید به آن توجه نمی‌شود. بسیاری از مراکز غیرمجاز تهیه مکمل، در کارگاه‌هایی به دور از رعایت نکات بهداشتی مکمل‌هایی را با مواد مصنوعی و نه با محتویات درج‌شده روی بسته‌بندی مکمل تهیه می‌کنند.

این کارگاه‌ها برای جوابدهی سریع مکمل و بازاریابی به محصولات خود مواد استروئیدی اضافه می‌کنند که باعث افزایش حجم و توده عضلانی می‌شود. مواد استروئیدی در طولانی مدت موجب آسیب کبدی و سرکوب غدد درون‌ریز خواهند شد.

بر روی هر بسته مکمل، جدولی وجود دارد که مواد تشکیل‌دهنده مکمل و میزان آن را نوشته است. در بسیاری موارد یا مواد نوشته‌شده با مواد موجود در مکمل یکسان نیست یا مقدار آن‌ها. برای اینکه بتوان برند مناسبی را انتخاب کرد می‌توان مقداری از مکمل را برای آنالیز مواد تشکیل‌دهنده به لابراتورها تحویل داد و نتیجه را با لیبل روی مکمل مقایسه کرد.

هر فرد باید حداقل هر شش ماه از نظر سلامت خون، غدد و ارگان‌های داخلی بدن مانند کبد و کلیه بررسی شود. در مصرف‌کنندگان مکمل و ورزشکاران بهتر است در فواصل کوتاه‌تری این بررسی‌ها انجام شود تا در صورت تغییر در شاخص‌های بررسی‌شده به خصوص آن‌هایی که با مصرف مکمل ارتباط دارند، اقدامات درمانی انجام شود.