آیت ماندگار- بالا گرفتن تنش میان ایران و آمریکا، دیپلماسی و تلاشهای دولت تدبیر و امید را که طی چند سال اخیر انجام شده بود، به کما برد. تلاشهایی که برای دور کردن ایران و منطقه از جنگ و تنش صورت گرفت بود، اکنون رنگ باخته و مردمی که منتظر تحولات جدی در روابط سیاسی و اقتصادی ایران با دیگر کشورها بودند، حال به فکر فرو رفتهاند که آینده چگونه رقم خواهد خورد؟
همین امر ما را بر آن داشت تا گفتوگویی کوتاه با چند تن از نمایندگان مجلس داشته باشیم تا از نقطه نظرات آنها درباره نقش مجلس و نمایندگان برای دوری سایه جنگ از کشور را جویا شویم که چکیدهای از آن را میخوانید.
جنگ آمریکا با ایران جنگ اقتصادی است
سیدحسین نقویحسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم در پاسخ به این پرسش که امروز با وجود بالا گرفتن تنش میان ایران و آمریکا، نقش نمایندگان مجلس برای دور کردن سایه جنگ از ایران چیست؟ گفت: تنش آمریکاییها با ایران به جنگ منتهی نمیشود بهطوری که حتی آمریکا یک گلوله هم به طرف ایران شلیک نخواهد کرد. جنگ آمریکا با ایران جنگ اقتصادی است و مجلس هم در حوزه قانونگذاری و نظارت بر اجرای قانون نقش مهمی دارد.
وی افزود: شرایط موجود حاصل دو پدیده است. در ابتدا جبهه مقابل ما، ترامپ و ایالات متحده آمریکا است که همه معادلات را برهم زدهاند. در وهله دوم، پدیده داخلی است. بدین معنا که در داخل کشور امیدواری بیش از حد به توافق و تعهدات فی مابین وجود داشت.
نقوی اضافه کرد: دولت بر این تصور است که مشکل کشور، اقتصادی است و بازگشایی این گره تنها در عرصه بینالمللی میسر است. به همین دلیل است که برای بازگشایی این گره سیاسی در عرصه بینالمللی همه تلاش خود را به کار گرفت تا مشکلات به وجود آمده حل شود.
عضو فراکسیون ولایی مجلس در ادامه عنوان کرد: در کمیسیون امنیت ملی، زمانیکه با وزیر امور خارجه بحث و گفتوگو میکردیم، به این مهم دست پیدا کردیم که همه چیز، اروپا، آمریکا و برجام نیست و باید عراق، ترکیه و پاکستان و... را هم دریابیم. اکنون دوستان متوجه شدهاند که باید به همسایگان هم، توجه کرد. اینکه وزیر میگوید من ازچینیها متنفرم، درست نیست زیرا که در ۴۰ سال گذشته، چین بهعنوان یکی از شرکای سنتی ما فعالیت میکرده است.
نماینده ورامین در مجلس دهم در پاسخ به این سوال که برای مقابله با اقدامات ترامپ و همپیمانانش چه راهکاری دارید تا مردم ایران هزینه کمتری بپردازند؟ گفت: آمریکاییها هدفشان سفره مردم است که چند راهکار برای مقابله با این اقدام باید صورت گیرد. اول اینکه وحدت ملی بین همه ارکان، ارگانها وگروههای سیاسی برای مقابله با این مهم بهوجود آید، چراکه امروز روز انتقامگیری و تنش نیست، امروز روز وحدت، اتحاد و انسجام است. نکته دومی که باید به آن توجه کرد، برنامهریزی و همت برای پر کردن سفره مردم است. نباید فراموش کنیم که دشمن میخواهد سفره مردم خالی شود، بنابراین عقل حکم میکند خلاف مسیر دشمن حرکت کنیم و نباید بگذاریم سفره مردم خالی شود. نامگذاری سال جاری به نام سال رونق تولید توسط مقام معظم رهبری، هدفگذاری درستی است و باید در این راستا تمامی تلاش خود را بهکار بگیریم تا تولید، رونق یابد زیرا با رونق تولید، اشتغال ایجاد میشود و سفره مردم خالی نمیماند. از طرفی، این تحرک باعث گردش سرمایه و ارزش افزوده نیز میشود.
دولت باید بودجه جدیدی را به مجلس ارائه دهد
محمود بهمنی، نماینده طالقان و ساوجبلاغ در خصوص تنش میان ایران و آمریکا گفت: کشور ما بدتر از این موارد را تجربه کرده است. در سالهای ۸۹ تا ۹۱ که مسئول خزانه کشور بودم، اعلام کردند گزینه نظامی روی میز است و من مسئول، باید فکر میکردم که اگر گزینه نظامی اتفاق افتاد چه اقداماتی را باید انجام دهم. امروز کشور ما را تحریم میکنند ولی ما آن زمان براساس شرایط، خود را آماده کردیم. در حال حاضر باید بودجه تغییر پیدا کند و دولت میبایست بودجه جدیدی را به مجلس بیاورد. همچنین باید خیلی زود هزینهها را کنترل کرد و از طریق صادرات غیرنفتی اوضاع و احوال اقتصادی را بهبود بخشید.
وی افزود: ما حدود ۹۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پیدا و پنهان داریم که باید آنها را در درآمدهای دولت بیاوریم و بر این اساس برنامهریزی کنیم.
عضو فراکسیون ولایی مجلس دهم ادامه داد: ما به جنگ اعتقاد نداریم. دولت و مردم ما اهل جنگ نیستند، اما طرف مقابل میخواهد از ما امتیاز بگیرد، بنابراین نباید به آنها امتیاز دهیم. در این راستا باید آنها را مدیریت کنیم و مانند گذشته، این دوران را پشت سر بگذاریم. از سوی دیگر، مجلس نیز باید نقش مهمی در مدیریت کردن اوضاع به عهده گیرد تا شرایط جنگ و بحران پیش نیاید.
رییس سابق بانک مرکزی در پایان خاطرنشان کرد: کشور ما رتبه اول دنیا در نفت و گاز را دارد. همچنین هفت درصد معادن دنیا در ایران است به همین دلیل چشم طمع زیاد است و میخواهند از امکانات و منابع ایران سود ببرند. امروز دولت هیچ مانعی بر سر راه خود ندارد و هر تصمیمی میتواند بگیرد. هر جا هم که نیاز باشد مجلس ورود پیدا میکند و به دولت کمک میدهد. باید توجه کرد که مجلس نمیخواهد تمامی تقصیرها را به گردن دولت بیاندازد، اما دولت باید مدیریت کند تا تحریمها آثار منفی بر جای نگذارد. ما چارهای نداریم جز اینکه محکم در مقابل آمریکاییها ایستادگی کنیم؛ اظهار عجز نزد ستم پیشه ابلهیست / اشک کباب موجب طغیان آتش است
نباید از رفراندوم بترسیم
شهابالدین بیمقدار، نماینده تبریز درباره بالا گرفتن تنش میان ایران و آمریکا و نقش نمایندگان مجلس برای دور کردن سایه جنگ از ایران، گفت: متاسفانه آمریکا پس از خروج از برجام روی به بیاخلاقی آورده و همین موضوع، تنشها را بالا برده است. از طرفی، انسجام نمایندگان مجلس میتواند نقش مهمی در ثبات کشور داشته باشد که متاسفانه این انسجام خیلی در بین نمایندگان دیده نمیشود.
عضو حزب اراده ملت افزود: نظرخواهی از مردم یعنی به اجرا درآوردن اصل ۵۹ قانون اساسی که همان رفراندوم است. قانون اساسی مسیر را مشخص کرده و آن مسیر، نظرخواهی از مردم است. ما باید نظر مردم را در خصوص مسائل مهم کشور بدانیم.
عضو فراکسیون امید عنوان کرد: به نظر من باید شرایط مذاکره و مقاومت را برای مردم تشریح کرده و در این زمینه رفراندوم برگزار کنیم. سپس براساس رای ملت تصمیم بگیریم که با طرف مقابل مذاکره کنیم یا نه. اگر رای ملت بر مذاکره بود، امتیازات دو طرف را مشخص کرده و در شرایط برد - برد مذاکره کنیم. اگر بنا به مذاکره نباشد باید شرایط و اینکه قرار است چه کنیم را دقیق و شفاف به مردم اطلاع دهیم.
نماینده تبریز تصریح کرد: امروز تحریمها فشار بسیاری به مردم وارد کرده است و این فشارها هر روز هم بیشتر میشود بهطوری که به معیشت مردم ضربه زده است. همه مسئولان امر، فقط شعار میدهند و کسی کار اساسی انجام نمیدهد. بسیاری از کارخانهها با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکنند و بسیاری از کارگران آنها بیکار شدهاند و خیلی از کارهای خدماتی تعطیل شده است که برخی از آنها به تحریم مربوط نمیشود، بلکه علت آن تنها ندانمکاری است.
عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس دهم اضافه کرد: باید با مردم صادق باشیم و واقعیتها را به آنها بازگو کنیم و فکر نکنیم چیزی محرمانه میماند.
بیمقدار تاکید کرد: نباید از رفراندوم بترسیم و اگر در رفراندوم، مردم به مقاومت رای دادند طرف مقابل میفهمد که با یک ملت منسجم و معتقد به شهادت و مبارزه ۸۰ میلیونی طرف است، بنابراین تسلیم میشود. از اینرو هرچه مردم در رفراندوم نظر دادند را باید بپذیریم.
عضو فراکسیون امید در مجلس دهم در پاسخ به این سوال که فارغ از پدیده ترامپ و با توجه به خواسته مردم برای برقراری اعتدال و روابط با جامعه جهانی، چه موانع داخلی پیشروی دولت و دیگر نهادها وجود دارد که شرایط کشور این چنین شده است؟ عنوان کرد: بعد از برجام، اختیارات رسمی دولت کم شد و امروز دولت در سایه، تصمیماتی میگیرد و عمل میکند. گاهی نیز خودسرانه عمل میکند که نمونه آن اشغال سفارت عربستان بود که دردسر بزرگی برای کشور درست کرد. اشخاص یا نهادهای دیگر نیز در سیاست خارجی به گونهای نظر میدهند که انگار نظر رسمی دولت است.
وی اظهار داشت: تعیین کلیت سیاست خارجی با مقام معظم رهبری است. پس از ایشان باید رییسجمهور و وزیر خارجه مسئول باشند و لاغیر. بقیه افراد در این زمینه تنها میتوانند به آنها کمک کنند و حرفی هم که در این مورد میگویند باید ازکانال این افراد باشد. سخنگوی سیاست خارجی و اعلام مواضع رسمی سیاست خارجی کشور همانند تمام دنیا باید با وزارت خارجه باشد.
نماینده تبریز در پاسخ به این سوال که برای مقابله با اقدامات ترامپ و همپیمانانش چه راهکاری دارید تا مردم ایران هزینه کمتری بپردازند؟ عنوان کرد: در وهله اول باید انسجام داخلی ایجاد کرد و از همه اقشار خواست که برای آبادانی کشور پای کار بیایند. در وهله دوم بهنظرم بهتر است که حصر برداشته شود، زیرا این اتفاق کمک زیادی به انسجام همه نیروهای انقلاب خواهد کرد. در نهایت، همه گروههای سیاسی باید با هم، متحد شوند و منافع ملی را فدای منافع گروهی کنند. اگر این سه کار به درستی انجام شود به نوعی شاهد بازسازی اعتمادی خواهیم بود که در سالهای گذشته آسیب جدی دیده است.
بیمقدار گفت: نمیشود ما نمایندگان و مقامات کشور، راحت و آسوده باشیم، صبحانه، ناهار و شام خود را بخوریم و چرخ زندگیمان بچرخد، اما مردم در سختی باشند و مرتباً آنها را دعوت به صبر و قناعت کنیم.
عضو فراکسیون امید در پایان خاطرنشان کرد: باید به تجار و تولیدکنندگان اعتماد کنیم، نه اینکه به خیلی از آنها، بدون دلیل برچسب دزد بزنیم. مدیران ارشد نظام باید درباره همه مسائل و به خصوص مسائل اقتصادی با مردم مشورت کنند تا در نهایت آن چیزی که مدنظر کارشناسان و مردم است، عملیاتی شود.
تنشزدایی و دیپلماسی، اولویت سه فراکسیون مجلس
قاسم میرزایینیکو، نماینده دماوند و فیروزکوه در مجلس دهم در پاسخ به این سوال که امروز با وجود بالا گرفتن تنش میان ایران و آمریکا چه باید کرد؟ گفت: چون بنده نماینده مردم در خانه ملت هستم باید بگویم نمایندگان مجلس میتوانند نقش ویژهای را برای انتقال مطالب به مجموعه سران کشور و ارتباط پیوسته بین مردم و نظام بازی کنند.
عضو فراکسیون امید عنوان کرد: همه به دنبال این هستند که جنگی بین ایران با آمریکا و هیچ کشور دیگری رخ ندهد. برای اطمینان، باید مولفههایی که باعث میشود شرایط جنگی ایجاد شود را کاهش داد. یکی از این موارد، آگاهسازی و تحلیل واقعیتها و چارچوبهایی است که میتواند با کمک دیپلماسی وزارت خارجه به وقوع بپیوندد.
وی افزود: نظرسنجی بین نمایندگان مجلس مبنی بر اینکه اولویت در مسائل کشور چیست به تنشزدایی و دیپلماسی و سیاست خارجی رسید. این نظرسنجی بیش از ۱۹۳ رای داشت و اگر همین نظرسنجی را در نظر بگیریم، بسیاری از مسائل و محورها فارغ از قضیه شخصی مانند ترامپ قابل حل است. در این نظرسنجی از هر سه فراکسیون نظر خواهی شد که تنشزدایی و دیپلماسی نظر و رای هر سه فراکسیون بود.
نماینده دماوند و فیروزکوه در مجلس دهم در پاسخ به این پرسش که برای مقابله با اقدامات ترامپ و همپیمانانش چه راهکاری دارید؟ گفت: در وهله اول، همدلی، همبستگی و هماهنگی بین مردم و مسئولان را باید به وجود آوریم. در مرحله دوم سعی کنیم منابع داخلی خود را قدرتمندتر کنیم و از وابستگی به مسائل مختلف بکاهیم. در حال حاضر حدود ۷۰ درصد کالاهای واسطهای و سرمایهای نیاز به واردات دارد که باید این موارد را در گذشته در نظر میگرفتیم تا چنین مسائلی پیش نیاید. اما از امروز به بعد اگر بخواهیم تصمیمی بگیریم باید نظر مردم را داشته باشیم.
عضو فراکسیون امید در پایان گفت: این موارد، مطالبی است که اگر مردم پای آن بایستند، مشکل حل میشود. به همین منظور باید از رفراندومهای ساده و سوال از مردم نهایت استفاده را ببریم.
شماره ۸۲ دوهفته نامه آیت ماندگار