آیت ماندگار- بیش از 40 سال از پیروزی انقلاب اسلامی کشورمان میگذرد و در این چهار دهه بارها و به عناوین مختلف، شاهد فراز و نشیبهایی در نظام جمهوری اسلامی ایران بودهایم. یکی از تهدیدهایی که در این 40 سال همواره نظام را تحت تاثیر خود قرار داده، تحریمهای اقتصادی آمریکا و همپیمانانش علیه ایران بوده است. کلید واژه مشترک روسای جمهور آمریکا پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران «تحریم اقتصادی» بوده، زیرا آنها معتقدند تنها روشی که میتواند به فروپاشی یا عقبنشینی نظام سیاسی ایران منجر شود، استمرار در همین موضوع است. هرچند در طول همه این سالها، سیاست تنگ کردن فضای اقتصادی ایران توسط رهبران آمریکا تغییر پیدا نکرده اما از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ رییسجمهور کنونی آمریکا، تحریمها بهطور بیسابقهای در حال اجراست. این روند در پیش گرفته شده، ترامپ را وارد شرایطی کرده که خود او هم نمیتواند آینده روشنی از چنین تصمیماتی را متصور شود. شاید در آغاز این بازی، ترامپ فکر میکرد دست به حرکت رایآوری زده است اما به اعتقاد برخی کارشناسان، رفتارهای غیراخلاقی و غیردیپلماتیک وی باعث شده که انتخاب مجدد او در انتخابات 2020 در هالهای از ابهام قرار بگیرد. از طرفی ترامپ میخواهد بر محاصره اقتصادی ایران بیفزاید و از سوی دیگر به این فکر میکند که اگر این فشارها تا انتخابات ریاستجمهوری 2020 آمریکا به نتیجه لازم منتج نشود، معادلاتش برهم خواهد خورد. از اینرو در کنار فشارهای متعدد و هر ماهه خود بر علیه ایران، دولتهایی را واسطه میکند تا آنها تلاش کنند که ایران راضی به قرار گرفتن در میز مذاکره شود. یک روز سویس و یک روز ژاپن و حال فرانسه این وظیفه را به عهده گرفته است، اما بهنظر نمیرسد با این رفتارها و برنامههای آمریکا، مذاکرهای بهوقوع بپیوندد. ایران هم بارها اعلام کرده که بر سر برجام مذاکره جدیدی نخواهد کرد و همفکری و گفتوگو زمانی انجام خواهد شد که آمریکا به برجام برگردد و به تعهدات خود عمل کند. رفتارهای خصمانه 17 ماه اخیر ترامپ و همکارانش بر علیه ایران به جهانیان ثابت کرده که دولت آمریکا بهمعنای واقعی «تروریسم اقتصادی» است. بهقدری تصمیمات دولت آمریکا غیرانسانی بوده که حتی از انتقال دارو و تجهیزات پزشکی به ایران هم مضایقه کردند، بهطوری که هر روز بسیاری از خانوادههای ایرانی که دغدغه درمان دارند با مشکلات و چالشهایی روبرو میشوند. نوع ادبیات ترامپ بهگونهای است که حتی افرادی که در داخل به نظام سیاسی ایران، انتقادات شدیدی دارند هم حاضر نیستند جانب رییسجمهور آمریکا را بگیرند. اگرچه حضور این مرد ثروتمند و البته نهچندان سیاستمدار در راس هرم قدرت آمریکا برای نظام و مردم ایران مشکلاتی را دربرداشته اما یک برکت بزرگ بهنام «وحدت» بر علیه سیاستهای آمریکا را در جامعه ایران ایجاد کرده است. «وحدت» بهمعنی اینکه هیچکس ترامپ را حق نمیداند و نگاه همگان به او یک نگاه شکبرانگیز و غیرقابل اعتماد است. به هر تقدیر، فضای فشار حداکثری آمریکا بر علیه ایران بهوجود آمده و کاش افراد و جناحهای سیاسی در داخل بدون انتقامگیری از یکدیگر، کمی روی به خویشتنداری بیاورند. از طرفی انتظار میرود که دولت قدر این وطندوستی و خشم مردم بر علیه ترامپ را بداند و کمی بیشتر از گذشته شفافیت را در دستور کار خود قرار دهد و هرچه زودتر راهکارهای برونرفت از وضعیت نامناسب کنونی را بهمنظور تزریق امید و آرامش به جامعه ارائه کند.
شماره ۸۳ دوهفته نامه آیت ماندگار