در چند دهه اخیر شاهد عوامل اجتماعی هستیم که نقش بسزایی را در بوجود آمدن فاصله طبقاتی داشته است. در این یادداشت به چهار مورد اصلی از این موارد خواهیم پرداخت.
۱- حضور کمرنگ مادران در خانه نسبت به گذشته. در دهههای گذشته مادران بیشتر وقت خود را در منزل و صرف خانه داری میکردند اما امروز بواسطه تغییر سبک زندگی، بسیاری از مادران وقت زیادی از خود را بیرون از خانه سپری میکنند. همین فاصله گرفتن مادران از محیط خانه باعث آن شده است که تا حدی از تربیت فرزندان خود غافل شوند و از اینرو بچهها بیشتر وقت خود را با دوستان خود میگذرانند و این تعامل بچهها با یکدیگر منجر به شکل گیری شخصیت و تربیت آنها شده است.
۲- استقلال طلبی مادران. زنان وقتی روی به شاغل شدن آوردند تا حد زیادی تأثیر بر رفتار دختران خود گذاشتند، زیرا مادران بهترین الگوی دختران خانواده هستند. دختران با دیدن استقلال مادر، تلاش میکنند در این مسیر گام بردارند و از اینرو خیلی به موضوع ازدواج و تشکیل خانواده بها نمیدهند و زندگی مجردی و استقلال مالی را بر ازدواج و خانه داری ارجح میدانند.
۳- حضور کمرنگ والدین در انتخاب همسر برای فرزندان. یکی از اصلیترین عوامل ایجاد فاصله طبقانی مخصوصاً در نسل جدید نسبت به نسل پیش از خود، نوع وصلت آنها است. در این سالها به دفعات مشاهده شده است که افراد در انتخاب همسر خود، اقدامات لازم را انجام میدهند و در این بین کمتر از نظر والدین استفاده میکنند زیرا خود را برتر و عاقلتر میدانند. همین خامی در ازدواج باعث آن شده است که بسیاری از این وصلتها به طلاق منجر شود و حتی اگر جدایی آخر این داستان نباشد فاصله طبقاتی بین دو نسل کمترین آثار برجای مانده آن است.
۴- پیشرفت تکنولوژی. بی تردید پیشرفت تکنولوژی در زندگی افراد تأثیر بالایی داشته است، اما این پیشرفت پرشتاب علم و فناوری در بسیاری از مواقع با تغییر نوع زندگی تطابق ندارد. به طور مثال ما مرتباً شاهد ساخت و ساز برجها و آپارتمانهای چندطبقه هستیم ولی هنوز آن طور که باید و شاید با فرهنگ آپارتمان نشینی ارتباط برقرار نکردیم. حال در این بین عدهای زندگی شخصی خود را با این پیشرفت تکنولوژی بالانس کردند و عدهای از این قافله جا ماندند که این خود یک عامل مهم در بوجود آمدن فاصله طبقاتی شده است.
شماره 16 دوهفته نامه آیت ماندگار