کودکان کار را در خانه دریابیم

آیت ماندگار- انگار تلویزیون، خواسته یا ناخواسته، دقیقاً بیست‌وپنج دقیقه کودک‌ِکار شدن را مجاز می‌شمارد.

شنبه‌شب، تلویزیون، تبلیغ یک محصول صنعتی را پیش از نمایش قسمتی ‌از مجموعه تلویزیونی «سرباز»، نشان داد که مورد منکراتی داشت. همان‌موقع، به ذهن نگارنده رسید که زنگ بزند به ۱۲۳ یعنی سامانه اورژانس اجتماعی، همان خط یک، دو، سه! و به مرکز فوریت‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور اعلام گزارش کند که باید به تلویزیون، به ‌اصطلاح یک تذکر آیین‌نامه‌ای داد مبنی ‌بر این‌که چرا برخلاف آن مقرره رفتار کرده است که تصریح می‌دارد؛ «در تبلیغات‏، استفاده‏ از کودکان‏ برای‏ معرفی‏ کالا و خدماتی‏ که‏ انتظار مصرف‏ کالا یا بهره‌مندی از خدمت‏ یا خرید آن‏ توسط‏ ایشان‏ نمی‌رود، ممنوع‏ است.»

به‌یقین، هیچ کودکی، دغدغه‌اش، خرید یخچال و فریزر و تلویزیون و سایر محصولات و لوازم خانگی، نیست.

در آن تبلیغ نشان می‌دهد که کودک، مورد بی‌توجهی و کم‌لطفی والدین خود قرار می‌گیرد، پس، به فکر چاره میفتد تا این کم‌محبتی پدر و مادرش را تا حدودی جبران کند؛ زباله‌های خانه را جمع‌آوری می‌کند و دو، سه کار دیگر را نیز در ظرف زمانی بیست‌وپنج دقیقه انجام می‌دهد و با زمان‌بندی مشخص به پدر و مادرش ثابت می‌کند که حالا دیگر بهانه‌ای ندارند و بایستی به حرفش گوش کنند.

مساله این ‌است ‌که کاراکتر و شخصیت اصلی این تبلیغ تلویزیونی، کودکی است که کارهای پدر و مادرش را انجام می‌دهد؛ حال آن‌که انجام این قبیل امور، وظیفه والدین است و در خوش‌بینانه‌ترین حالت، کودکان را بهتر است حسب مورد، تشویق به کمک در انجام امور خانه کرد.

این یادداشت، عامدانه، کوتاه نوشته شده است تا موثر افتد و «صدا و سیما» توجهی جدی داشته باشد بر تبلیغات، زیرا که در هر شرایطی و در هر لحظه‌ای از زمان‌های پخش برنامه‌های رادیو و تلویزیون، فعالیت ناظر پخش هر شبکه و از آن مهم‌تر، سیاست‌های کلان و جزء برخاسته از تصمیمات شورای نظارت بر سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، زیر ذره‌بین قضاوت افکار عمومی و شنوندگان رادیو و بینندگان تلویزیون است.

نظر به این‌که نه ‌فقط شنبه‌شب، تلویزیون، تبلیغ یک محصول صنعتی را پیش ‌از نمایش قسمتی ‌از مجموعه تلویزیونی «سرباز»، نشان داد که مورد منکراتی داشت، بلکه این تبلیغ در یک‌شنبه‌شب هم تکرار شد، نگارنده، این تذکرها را نوشت؛ زیرا یکی ‌از بهترین معروف‌ها، دعوت دیگران به احترام‌کردن به قانون است و ازآن‌جاکه قانون‌گریزی، منکر و ناپسند است، نهی دیگران از قانون‌گریزی نیز یکی ‌از معروف‌ها است.