ماجرای آتش سوزی های مشکوکِ این روزها

دلایل وقوع آتش سوزی‌ها
به گفته کارشناسان و فعالان محیط زیست، اصولا 90 درصد آتش‌سوزی‌ها به خاطر عوامل انسانی رخ می دهند و فقط 10 درصد آن‌ها منشأ طبیعی مانند وقوع رعد و برق دارند. از آن 90 درصدی که با عوامل انسانی رخ می‌دهند، 18 درصد به صورت عمدی اتفاق می‌افتند که انگیزه‌هایی نظیر تولید زغال، تلاش برای تغییر کاربری‌ها یا فراری دادن حیوانات و شکارها باعث می‌شود، عده‌ای دست به این کار بزنند. در خصوص درصد موارد غیرعمدی هم اساسا پای سهل‌انگاری شهروندانی در میان است که برای تفریح در مراتع و جنگل ها حاضر می شوند. شیشه‌هایی که در طبیعت رها می شود، در فصل گرما بر اثر شدت نور خورشید به عاملی برای آتش گرفتن جنگل ها تبدیل خواهد شد. آتش‌هایی که برای طبخ غذا روشن می‌شود، اگر درست پس از ترک محل خاموش نشود می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری به طبیعت وارد کند. همچنین انداختن ته سیگار به‌صورت روشن می‌تواند باعث آتش سوزی شود. ضمنا باید در نظر بگیریم که امسال وضعیت بارش‌ها بسیار خوب بوده و همین مسئله سبب شده است که پوشش گیاهی زیادی روییده شود و حالا با گرم شدن هوا و خشک شدن آن ها مستعد آتش‌ گرفتن هستند.
آتش‌سوزی‌های مشکوک در بوستان‌ها و تاسیسات
از بوستان‌هایی که تا کنون طعمه حریق شده‌اند، می‌توان پارک جنگلی و محدوده سبز دریاچه چیتگر، بوستان ولایت و پارک افرای تهران، پارک چوبی اهواز و فضای سبز جامعه‌الزهرای قم را نام برد. همچنین مجتمع پتروشیمی بندر امام، نیروگاه حرارتی تبریز، مجتمع تجاری زیتون تهران، کارخانه کاغذ بینالود، گروه قطعات فولاد ایران اتوبان تهران-کرج، انبارهای شرکت فولاد خوزستان، واگن‌های قطار مسافربری اسلامشهر و پالایشگاه تهران هم از دیگر مکان‌هایی هستند که ظرف دو هفته اخیر آتش گرفته‌اند. البته سخنگوی سازمان آتش نشانی شهر تهران در این باره گفته: «برخلاف برخی از افراد که مدعی شده اند آتش سوزی‌های اخیر در تهران عمدی است، برای کارشناسان سازمان آتش نشانی تا این لحظه عمدی بودن آتش سوزی‌ها ثابت نشده است». برخلاف او اسماعیل کهرم، کارشناس نام‌آشنای محیط زیست می‌گوید: «احتمال این که آتش سوزی‌ها در بوستان‌های تهران غیرعمد باشد، زیر صفر درصد است و به نظر من صددرصد این آتش سوزی‌ها تعمدی است. در بوستان‌های مختلف در زمان آتش سوزی شاهدانی وجود دارند که افراد را حین ارتکاب جرم دیده اند و حتی در برخی از موارد بوی نفت حس شده است و همه این ها نشان دهنده تعمدی بودن آتش سوزی‌ها در بوستان‌هاست که می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد. غیرممکن است که این آتش سوزی ها طبیعی باشد». آتش زدن عمدی پارک‌ها می‌تواند با هر هدفی از ایجاد تشویش تا ایجاد ناامنی و آشوب صورت گیرد، باید در این شرایط مدیریت بوستان‌ها و مناطق آمادگی لازم و تجهیزات کافی داشته باشند تا حریق را به سرعت اطفا کنند.

آماری از آتش‌سوزی های سال‌های اخیر
امسال نسبت به سال های گذشته آتش سوزی ها کمی زودتر شروع شده و می توان دلیل آن را بارندگی های خوب امسال دانست که باعث رشد پوشش گیاهی شده است و با گرم شدن هوا خشک شده اند و نیاز به جرقه ای برای آتش سوزی دارند. با این حال به گفته فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری، بیشترین فراوانی آتش سوزی امسال مربوط به مراتع و محیط های جنگلی واقع در استان‌های بوشهر، خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد بوده که این روزها در برخی از این مناطق دمای بالای 40 درجه را هم تجربه کرده اند.از آتش سوزی های امسال که بگذریم نگاهی به آمار آتش سوزی سال های گذشته نشان می دهد که این روند در کشور ما هر سال در حال رخ دادن است. بر اساس آمار مرکز آمار و سازمان جنگل‌ها و مراتع ایران، در هفت سال اخیر حدود 11 هزار فقره آتش سوزی در عرصه‌های جنگلی و مرتعی ایران به ثبت رسیده که در نتیجه بیش از 125 هزار هکتار جنگل و مرتع از بین رفته است. سال 92 تنها در یک فقره آتش سوزی در پارک ملی گلستان، 2000 هکتار جنگل و مرتع مشجر نابود شد، سال 93 هم بیش از 1400 هکتار از جنگل‌های این پارک ملی در آتش سوخت. در همین یکی دو سال گذشته هم آتش سوزی های کمی نداشته ایم. سال 97، سه هزار و 976 هکتار مرتع و جنگل در آتش سوخت و سال گذشته هم 1297 فقره آتش سوزی مهم رخ داد که سه هزار و 905 هکتار مرتع و جنگل را به خاکستر تبدیل کرد.

لزوم تقویت زیرساخت‌ها و افزایش آگاهی مردم