آیا مجلس در راس امور است؟!

اصل ۸۶ قانون اساسی می‌گوید: «نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر و رأی خود کاملاً آزادند و نمی‌توان آن‌ها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده‌اند یا آرایی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود داده‌اند تعقیب یا توقیف کرد.» حال پرسش اینجاست که آیا اظهارات دکتر محمود صادقی نماینده تهران منطبق بر این اصل است یا خیر؟ این پرسشی است که نمایندگان جناح‌های مختلف به آن پاسخ داده‌اند.

رحیمی نماینده مردم تهران: «شایعه بازداشت را تکذیب می‌کنم.»
رحیمی نماینده مردم تهران در پاسخ به این سؤال می‌گوید: «طبق اصل ۸۶ مصونیت نمایندگان بر اساس قانون اساسی باید مورد احترام قرار گیرد اما اگر نماینده‌ای تخلفی مرتکب شد باید رفتار و کردار آن نماینده در هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مورد بررسی قرار گیرد.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: پرونده‌های قضایی که علیه نمایندگان مطرح می‌شود مراحل قانونی خود را طی می‌کند و در هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان بررسی می‌شود و به نظر من هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان برای رسیدگی به این موضوع و موارد دیگری که درباره نمایندگان مطرح می‌شود صلاحیت لازم را دارد.» عضو فراکسیون امید درباره برخوردی که با دکتر صادقی و نحوه دستگیری این نماینده انجام گرفت می‌گوید:
«برخورد کم‌سابقه‌ای بود و نمایندگان در فراکسیون امید و قاطبه مجلس درباره اصل بازداشت و نحوه‌ای که می‌خواستند ایشان را بازداشت کنند معترض بودند البته آن‌طور که قوه قضاییه می‌گوید پرونده دکتر صادقی مربوط به تذکر و نطق ایشان نبوده و با پرونده‌های دیگری ارتباط داشته است.» نماینده مردم تهران در مجلس درباره شایعه بازداشت ۱۷ نماینده مجلس که نامه تذکر درباره دستگیری خانم نرگس محمدی فعال حقوق بشر را امضا کرده‌اند می‌گوید: «این مسئله را کاملاً تکذیب می‌کنم. تاکنون نه تهدید و احضاری بوده و هیچ حرکتی علیه این ۱۷ نماینده انجام نگرفته است.»

محمدتقی رهبر نماینده مجلس در ادوار گذشته: «سیره امام علی(ع) در حکومت این بود که مردم حرف خود را بزنند.»
محمدتقی رهبر نماینده مردم اصفهان در مجالس هفتم و هشتم در پاسخ به این سؤال که آیا برخورد با نماینده مجلس به خاطر ایراد نطق و تذکر درست است یا خیر می‌گوید: «من دراین‌باره اظهارنظر نمی‌کنم زیرا تمام سخنان دکتر صادقی را نشنیده‌ام اما یک جمله می‌گویم: «اگر مسئولین سخنان و عباراتی را که دشمن سوژه می‌کند را تحلیل و بررسی کنند و به اطلاع ملت برسانند مثلاً درباره اموال و غیره و یا اگر دستگاه قضا که در اینجا مورد سوءظن است شفاف‌سازی کند سوژه به دشمن نمی‌دهیم. یک نماینده مجلس با حسن نیت و حسن نظر سخن می‌گوید اما دشمن سوءاستفاده می‌کند.» از محمدتقی رهبر می‌پرسیم که به نظر شما که چند دوره نماینده بودید آیا نماینده مجلس در اظهارنظر آزاد است و ایشان در پاسخ می‌گوید: «بله در چارچوب قانون آزاد است اما هم آن‌طور که گفتم مسئولان باید شفاف‌سازی کنند که این سیره سیاسی امیرالمؤمنین بود که می‌فرمودند مردم بیایند حرف خود را بزنند و ما که مدعی هستیم می‌خواهیم حکومت علی را زنده کنیم باید این سیره را دنبال کنیم.»

محسن کوهکن نماینده لنجان: «نمایندگان در نظام جمهوری اسلامی مصونیت سیاسی دارند.»
محسن کوهکن نماینده مردم لنجان در پاسخ به این سؤال که آیا نماینده مجلس در اظهارنظر خود آزاد است و مصونیت دارد می‌گوید: «قبل از پیروزی انقلاب نمایندگان مصونیت قضایی داشتند اما در نظام جمهوری اسلامی نمایندگان مصونیت قضایی ندارند بلکه مصونیت سیاسی دارند و مصونیت سیاسی نمایندگان به این معناست که در صحن مجلس و کمیسیون‌ها و تمام زمینه‌هایی که می‌توانند قانون‌گذاری کنند هر نظری که می‌دهند و تصمیم می‌گیرند نباید برای تصمیمات و نظرات خود تحت تعقیب قرار بگیرند ولو اینکه شاید این تصمیم نمایندگان به ضرر کشور هم باشد نمی‌توان نمایندگان مجلس را مورد تعقیب قرار داد.» نماینده مردم لنجان درباره بازداشت محمود صادقی نماینده تهران می‌گوید: «دکتر صادقی در دادسرا پرونده دارد، یک موردش شکایت نماینده سابق کاشان از ایشان است، کم نیستند نمایندگانی که در ادوار گذشته به خاطر شکایت رییس قوه قضاییه یا رییس صداوسیما به دادگاه رفتند یا نمایندگانی که به خاطر مسائل کیفری مثلاً تصادف یا زمین از آن‌ها شکایت شده و آن‌ها به دادگاه رفتند؛ اما نکته‌ای که می‌خواهم بگویم این است که نماینده مجلس باید در مقام نمایندگی اظهارنظری را که ایراد می‌کند در چهارچوب قانون اساسی باشد و در صحبت‌ها و سخنان خود قانون را رعایت کند. وقتی نماینده مجلس در صحبت‌های خود کلمات یا جملاتی مثل بازپرس نابخرد بکار برد یا بگوید شیوه‌های دزدانه و بکار بردن این کلمات تصریحاً یا تلویحاً توهین به افراد باشد برای بازپرس حق ایجاد می‌کند که شکایت کند. در ثانی من به‌عنوان نماینده درباره نظام چگونه فکر می‌کنم و نظام را چه به‌حساب می‌آورم مهم است زیرا می‌توانم به‌گونه‌ای صحبت می‌کنم که همه برداشت می‌کنند رییس قوه قضاییه حساب شخصی دارد.» کوهکن درباره روند دستگیری محمود صادقی گفت: «ما نماینده درجه ‌یک و دو نداریم. من اگر جای دکتر صادقی بودم و ابلاغیه که برای من آمده بود آن را بررسی می‌کردم و می‌گفتم من نماینده چون پایبند به قانون هستم با شما می‌آیم اما پس‌ازاینکه به دادسرا مراجعه کردم با جدیت بیشتری پیگیری می‌کردم. قانون تکلیف را روشن کرده و همه ما باید پایبند به قانون باشیم.»
جعفرزاده ایمن آبادی نماینده رشت: «اقدام قوه قضاییه در نحوه جلب دکتر محمود صادقی اشتباه و خطا بود.»

جعفرزاده ایمن آبادی نماینده رشت: «اقدام قوه قضاییه در نحوه جلب دکتر محمود صادقی اشتباه و خطا بود.»
جعفرزاده ایمن آبادی نماینده رشت درباره اظهارات دکتر صادقی گفت: «دکتر صادقی انصافاً تخلفی نکرده و سؤال کرده و نسبت به آقای صادقی کم‌لطفی می‌شود. بازداشت و نحوه جلب دکتر صادقی اشتباه و خطا و به نظر من مغرضانه بود. البته آقای صادقی نباید تعجب کند. بالاخره پا روی دم شیر گذاشته است. ایمن آبادی تأکید کرد: «اقدام قوه قضاییه برای بازداشت دکتر صادقی شکستن حرمت مجلس بود و از آقای دکتر لاریجانی رییس مجلس هم گله‌مند هستیم که دفاع خوبی از مجلس نکرد و نباید به نفع برادر خود سخن می‌گفت بلکه باید از حقوق مجلس دفاع می‌کرد.»

محمد قمی نماینده پاکدشت: «نماینده باید بتواند آزادانه و بدون هیچ ترسی سخن بگوید.»
قمی نماینده پاکدشت هم درباره اظهارات دکتر صادقی و واکنش‌های مختلف درباره این اظهارات گفت: «نماینده مجلس حق دارد سؤال و استیضاح کند و اگر ابهامی دارد می‌تواند سؤال کند تا روشن شود البته سؤال و جواب باید مؤدبانه و محترمانه و برای روشن شدن موضوع باشد. دکتر صادقی نیز به‌عنوان یک نماینده ابهاماتی در رابطه با حساب‌های قوه قضاییه داشت که این سؤال را از وزیر دارایی پرسیدند و در واقع این سؤال را مطرح کردند که ما در نظام جمهوری اسلامی حساب دولتی نداریم که به نام شخص باشد و خواستند این مسئله روشن شود و وزارت دارایی ملزم بود که به ایشان پاسخ می‌داد.» نماینده مردم پاکدشت در مجلس تأکید کرد: «این مسئله می‌توانست بزرگ نشود و به نظر من بی‌جهت بزرگ شد و این کار قوه قضاییه هم غلط بود که شبانه برای جلب ایشان می‌خواستند اقدام کنند و شأن نمایندگان و شأن مجلس زیر سؤال برود و قوه قضاییه باید شفاف و روشن به این مسئله پاسخ می‌داد و یا وزارت دارایی این مسئله را روشن می‌کرد که اگر این حساب شخصی است به چه علت است و یا اگر اشتباه بود، آن را برمی‌گرداندند و پاسخگوی این مسئله برای نمایندگان و افکار عمومی می‌شدند.» قمی در پایان تأکید کرد: «نباید با نماینده مجلس به این شکل برخورد کنند. این روش غیرمعقول و غیرمنطقی و غیراصولی است و چنین مسئله‌ای سابقه ندارد.» نماینده مردم پاکدشت تأکید کرد: «نماینده مجلس که شخص مجهول‌الهویه‌ای نیست بلکه شخصیتی شناخته‌شده است و وقتی هم به او اخطار می‌کنند که در ساعت معین و زمان معین به دادگاه بیاید هیچ اشکالی ندارد باید برود و پاسخ دهد.» نماینده مردم پاکدشت تصریح کرد: «بزرگ کردن این مسئله به نفع هیچ‌کس نیست، نه به نفع قوه قضاییه است نه به نفع نظام و مجلس و باید با وحدت و همدلی این مسئله را حل کرد.» از قمی درباره نطق‌های پیش از دستور دکتر صادقی پرسیدم که آیا این نطق‌ها حساسیت‌زا است یا خیر و او در پاسخ گفت: «مجلس جای همین سخنان است یک نماینده مجلس باید بتواند آزادانه و بدون هیچ ترسی سخن بگوید زیرا مردم نماینده‌ای را انتخاب کرده‌اند که بتواند آزادانه و بدون هیچ ترسی سخن آن‌ها را در مجلس بیان کند و اگر نکند ایفای وظایف نمایندگی نکرده است.»

سیدحسین نقوی حسینی: «شیوه جلب دکتر صادقی بد بود.»
نقوی حسینی نماینده ورامین و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی درباره اظهارات دکتر صادقی گفت: «اصل ۸۶ قانون اساسی می‌گوید: نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر و رأی آزادند، اما آیا اصل ۸۶ این اجازه را به نماینده داده است که نماینده می‌تواند توهین بکند و یا تهمت بزند؟! من به‌عنوان یک نماینده در ایفای نقش نمایندگی نمی‌توانم توهین کنم و یا تهمت بزنم. هم‌اکنون که با شما صحبت می‌کنم دولت اعتدال علیه من شکایت کرده و گفته است شما پشت میکروفون مجلس این حرف‌ها را زده‌ای و من به‌عنوان یک نماینده باید جوابگو باشم و اگر نتوانم ادعاهایم را اثبات کنم باید بگویم عذر می‌خواهم اطلاعاتی که به من داده بودند غلط بود و باید مجازات شوم.» نماینده مردم ورامین در مجلس می‌گوید: «ایفای نقش نمایندگی معنایش این نیست که شما هر کاری دوست داشتی انجام دهی. درباره دکتر صادقی هم شکایتی که اکنون پیگیری می‌شود مربوط به موضوع دوران نمایندگی نیست بلکه به قبل از نمایندگی ایشان مربوط می‌شود.» نقوی حسینی تأکید کرد: «دراین‌بین دو بی‌سلیقگی رخ داد اول اینکه شیوه جلب ایشان بد بود، زیرا محمود صادقی نماینده مجلس است و در مجلس رفت‌وآمد دارد و حکم جلب ایشان را باید به هیئت‌رییسه بدهند تا به او ابلاغ کنند و نباید به درب خانه او می‌رفتند و پنهان می‌شدند که چه زمانی می‌آید تا ایشان را دستگیر کنند و این روش خوبی نبود؛ اما نکته دوم، ای‌کاش اگر جلبی هم قرار بود انجام شود قبل از نطق ایشان عملیاتی می‌شد و یا می‌گذاشتند دو سه ماه بعد عملیاتی می‌کردند؛ اما وقتی ایشان را در این برهه دستگیر می‌کنند و می‌گویند مربوط به قبل از دوران نمایندگی بوده این شائبه پیش می‌آید که به خاطر نطق ایشان بوده است. عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم تصریح کرد: «نکته دیگری را که باید اضافه کنم این است که آقای صادقی پشت تریبون مجلس به رییس یک قوه تهمت‌زده و حیثیت او را به باد داده. البته ایشان خود می‌گوید من از وزیر اقتصاد سؤال کردم اما این‌طور نبوده به ریاست یکی از قوای جمهوری اسلامی تهمت‌زده. حال اگر فهمید اشتباه کرده بیاید و بگوید ملت ایران من اشتباه کردم و افکار عمومی جهان بدانید رییس قوه قضاییه ما آدم بدی نیست من تهمت زدم و عذر می‌خواهم اما اگر مُصر بر موضوع باشد این کار هم خوب نیست به نظر من باید اشکال و عیب دو طرف را دید.»

شماره 25 دوهفته نامه آیت ماندگار