به اعتقاد فعالان و صاحبنظران حوزه خودرو، تا زمانی که دولت برنامهای برای افزایش تولید خودرو نداشته باشد و این محصول از کالای سرمایهای به سمت کالای مصرفی هدایت نشود، هر سیاست و طرحی مانند اخذ مالیات از خریدار خودروی صفر می تواند منجر به تنش بیشتر در این بازار شود.
آیت ماندگار- هنوز بازار خودرو در تب گرانی و کمبود محصول میسوزد و تنها کار سیاست گذاران این عرصه تقویت فشار بر مصرف کننده بوده است.
شاید طرحهای زیادی برای سروسامان بخشی به این بازار تدوین و ارائه شده باشد، اما هیچ بازتابی نسبت به شرایط حاضر نداشته است. یکی از موضوعاتی که در کنار برنامه ریزیهای مختلف برای تنظیم بازار خودرو زمزمه میشود، بحث اخذ مالیات از خریداران بیش از یک خودرو است.
بعد از نوسانات ارزی چند وقت اخیر بازار، نقدینگی کشور به سمت بازار خودرو سرازیر شد و افراد برای افزایش سرمایه و رسیدن به سود، تقاضای کاذب را در بازار خودرو ایجاد کردند که همین موضوع باعث شد تا قیمت خودرو به طور افسارگسیخته افزایش یابد.
تدوین قانون مالیات بر خودروی دوم هر خانواده، قانون مالیات بر معاملات مکرر خودرو و همچنین قانون مالیات بر عایدی سرمایه در خودرو، مسیرهایی است که از دید برخی کارشناسان، به واسطه آنها امکان کاستن از تقاضای کاذب و حذف دلالی از بازار خودرو وجود دارد.
در این بین، تدوین قانون مالیات بر خودروی دوم هر خانواده، موضوعی است که اگر اجرایی شود، به نوبه خود میتواند در کنترل فروش موثر واقع شود. با تدوین این قانون، از مشتریانی که مالک خودرو هستند و قصد دارند خودروی دیگری را خریداری کنند، مالیات اضافی دریافت خواهد شد، بنابراین این موضوع شاید بتواند انگیزه خرید را کاهش دهد؛ اما اجرای آن میتواند تبعاتی مخرب تر از شرایط فعلی به همراه داشته باشد؟!
سیاستهای مضر برای بازار خودرو
در همین رابطه حسن کریمی سنجری، کارشناس صنعت خودرو در گفتگو با اقتصاد ۲۴ اظهار کرد: برای کاهش بحران موجود در بازار خودرو تنها راهی که میتواند میسر باشد، افزایش عرضه خودرو به بازار است در غیر این صورت راه های دیگر میتواند مشکلات جدیدی خلق کند، چراکه زمانی باید از خرید و فروش خودرو مالیات کسر کرد که مردم به راحتی بتوانند محصول خود را از بازار با قیمت مناسب خریداری کند.
کریمی سنجری گفت: همواره اخذ مالیات به عنوان ابزاری برای کنترل بازار خودرو پیشنهاد میشود آن هم زمانی که تقاضای خرید کالایی بر عرضه افزایش یافته باشد و به دنبال آن قیمتها روند صعودی شود.
این کارشناس صنعت خودرو تصریح کرد: اما وضعیت پیچیده امروز بازار خودرو در کشور به دلیل کاهش شدید عرضه در مقایسه با نیاز واقعی بازار است که علت آن نیز محدودیت در تأمین قطعات و افزایش شدید هزینههای تولید است.
به گفته کریمی سنجری، شاید دریافت مالیات از خرید و فروش خودروی صفر کیلومتر در بازار بتواند بخشی از دلالیهای افسار گسیخته در بازار را کاهش دهد، اما تصور اینکه وضع مالیات بر خرید و فروش خودرو میتواند باعث کاهش قیمتها در بازار شود بسیار غیر منطقی و غیر کارشناسی است.
وی تاکید کرد: با این سیاست کنترل قیمت، ممکن است بخشی از این مالیات به خریدار منتقل شده و با توجه به آن، به گرانتر شدن قیمت خودرو در بازار هم منجر شود که قطعا هم این اتفاق خواهد افتاد.
کارشناس صنعت خودرو در پایان با تاکید بر اینکه امروز برای حفظ این صنعت و همچنین بازگشت آرامش به بازار خودرو میبایست از هرگونه سیاست و طرحی که منجر به ایجاد بحران جدید می شود، جلوگیری کرد، گفت: تنها راه نجات بازار خودرو افزایش تولید و اشباع بازار از محصولات است در غیر این صورت اجرای هر برنامه دیگری شاید در ابتدا بازار را تا حدودی آرام کند، اما باید منتظر تلاطمهای جدید باشند.
خودرو کالای لوکس یا مصرفی؟
از سوی دیگر در ادامه همین موضوع سعید موتمنی، رییس اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو تهران به اقتصاد ۲۴ گفت: امروز خودرو به عنوان یک کالای لوکس در کشور مطرح شده و صاحبان نقدینگی به دنبال سرمایه گذاری در این بخش هستند. اگر سیاست بر این عمل میکند که خودرو باید یک کالای لوکس باشد، دریافت مالیات به جاست، اما اگر تعریف از خرید خودرو به عنوان کالای مصرفی است باید آنقدر عرضه به اندازه کافی باشد تا در برابر تقاضا بتوانند مالیات را تعیین و دریافت کنند.
رییس اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو تهران ادامه داد: امروز خودرو با کالاهای مصرفی در هر خانه هیچ تفاوتی ندارد و به عنوان نیاز اصلی هر خانوار محسوب میشود، اما در کنار آن به دلیل برخی سیاستهای اجرایی این محصول با بحرانهای زیادی به ویژه در بازار روبرو شده است.
به گفته موتمنی؛ زمانی که خودرو در زندگی شهری به عنوان کالای اساسی شناخته شده چرا بایدبه چنین سرنوشتی دچار شود که هرروز برای آن تعیین تکلیف شود.
این فعال صنفی تاکید کرد: با وضع مالیات بر خرید و فروش خودرو صفر شاید در ظاهر بتوانند بازار را تحت کنترل خود قراردهند اما تنها به عنوان مُسکن میتواند در مدت کمی جوابگوی تنشهای موجود در بازار باشد.
وی تصریح کرد: باید در نظر داشت عرضه ناکافی خودرو در سطح بازار عامل اصلی گرانیها است. این در حالی است که با اخد مالیات از خرید و فروش خودروهای صفر، با توجه به کمبود خودرو در بازار، بساط دلالیها بیش از گذشته گسترده میشود.
به اعتقاد موتمنی، در حالی که انگیزه سوداگران در بازار خودرو بالا است و همین موضوع تعادل بازار را بر هم میزند؛ شاید وضع مالیات به راحتی از سود آنها میکاهد، اما به دلیل ادامه کاهش عرضه خودرو دربازار، انگیزه آنها برای جولان در این بازار را از بین نمیرود.
رییس اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو تهران در پایان تاکید کرد: تا زمانی که نتوانند با افزایش تولید خودرو، این محصول را از کالای سرمایهای به سمت کالای مصرفی هدایت کنند، هر سیاست و طرحی میتواند منجر به ایجاد تنش بیشتر در این بازار شود.
منبع: اقتصاد 24