آیت ماندگار- میزان کشتههای حاصل از جنگ جهانی اول در حدود 10 میلیون نفر آن هم در طی چهار سال و میزان کشتههای حاصل از آنفلونزا اسپانیای 1918 حدود 50 میلیون نفر بود. البته آماری دقیق وجود ندارد و بحث بر سر عدد دادن نیست، بلکه مسئله بر سر این است که اپیدمی آنفلونزای اسپانیا، تلفات بیشتری به نسبت جنگ جهانی اول داشته است.
آنچه که ما نباید از تاریخ آن میدانستیم، بهداشت بوده است. از این جهت بهداشت در سطح همان ماسکزدن باقی ماند؛ آیا ماسکزدن همه چیز است؟
سیاسیون در طول تاریخ آنچه را خواستند انتقال دادند! نویسندگان، خردورزان و متفکرین هم خصم با سیاست را روشنفکری دانستند و دقیقاً سیاست در هر دورهای شیرهای اساسی بر سر همه آنها مالید.
منظور از سیاست، دستگاه حاکمیتی است که شامل دولت و قانون اساسی و... هر کشوری است.
اگر مسئله بهداشت مهم بوده است و بیماری با کشندگی فجیع را داشتیم، چرا سیاست نگذاشت درباره آن در طول صد سال اخیر حرفی زده شود!
همه ما از دوران کودکی با واژهای چون جنگ روبرو شدیم و جنگ جهانی را شناختیم، اما چرا از بهداشت و مرگ دهشتناک بهواسطه ویروسی چون آنفلونزای 1918 اسپانیا چیزی نشنیدیم؟
مسئله بر سر این است که چرا فراموش شد و چون فراموش شد هیچ تدابیری برایش درنظر گرفته نشد! تاریخ منحصراً به بیان قدرت سیاستمدارن تبدیل شد، تاریخ جنگها و قدرت شاهان را دانستیم و اینکه چگونه و کجا جنگیدند و چند کشته دادند، اما از تاریخ بهداشت چیزی گفته نشد و یاد نگرفتیم چگونه بهداشت را رعایت کنیم و اصلاً هیچ چیزی از بهداشت نمیدانستیم!
با اینکه بعد از اپیدمی آنفلونزای اسپانیا بارها و بارها بیمارهایی جهان را تهدید کرد همچون وبا، مرس، سارس و...! ولی هیچ تدابیری برایش اندیشه نشد. حتی انجمنهای غیردولتی در سطح جهانی هم مشغول جمعآوری زباله در کف خیابانها بودند و نگران قطع درختان شدند.
همینها کافی بود تا بعد از گذشت صد سال از آنفلونزای اسپانیا یک راه برای عدمانتقال کروناویروس درنظر گرفته شود و آن هم اینکه ماسک بزنیم و یا مثلاً دستهایمان را بشوییم. آنچه که در عکسهای صد سال قبل وجود دارد، مردمی را نشان میدهد که همه ماسک زدهاند. بعد از گذشت صد سال فقط باید ماسک بزنیم و این کمی مضحکانه بهنظر میرسد.
برای جنگ و قدرت به مثابه آن، انواع سلاحهای عجیب و غریب ساخته شد! پزشکی در خدمت سیاست و همچون دیگر شاخههای علوم در خدمت سرمایهداری جهانی قرار دارد و بهداشت شاخهای بیدروپیکر مورد بیتوجهی قرار گرفت و در سطح لوازم آرایشی و بهداشتی معنا گرفت! کرمهای ضدآفتاب را مسئله بهداشتی دانستیم.
جالب اینجاست که زمانی که ماسک کم بود و مردم برای ماسک صف میکشیدند، صحبت بر سر این بود، همهجا الزام به ماسکزدن نیست و هشتک در خانه بمانیم، زدیم. حالا که موج دیگری شروع شد و ماسک و تولیدش فراوان شد، هشتک ماسک بزنیم، زدهایم. ما بهراحتی گیج میشویم. ما بهراحتی فراموش میکنیم.
کرونا ویروس یک نکته مهم به همراه داشته است که لازم است بسیار به آن توجه شود و آن هم این است که در سیستم آموزشی در کنار تمامی دروسی که به دانشآموزان یاد میدهند، بهداشت را اضافه کنند. بهداشت با همه جزییاتش را به دانشآموزان یاد بدهند. بهنظر میرسد بسیار فایدهاش از انتگرال چندگانه بیشتر است اگر بعد از اتمام اپیدمی ویروس کرونا، سرمایهداری جهانی کاری نکند که فراموش کنیم.