مشورت پذیری و انجام امور با نگاه مشورتی از جمله ویژگیهای هر جمع خردمند است، اهمیت این امر تا حدی است که در قرآن به آن توصیه و تأکید شده و در سنت اسلامی نیز موارد گوناگونی از آن، مانند مشورت پیامبر با صحابه به چشم میخورد.
از مواهب انقلاب اسلامی نیز تغییر نگاه مدیریت در جامعه به سمت نگاه شورایی است. استفاده از نظرات جمعی خردمند و متخصص در اداره و نظارت بر حوزههای گوناگون، مشخص میکند که چه در امر نظارت و چه در امر مدیریت بهرهمندی از نظرات متخصصین خبره و آگاه میزان خطا را کمتر و میزان کیفیت را افزایش خواهد داد. اما نکته مهم در این بین انتخاب درست و آگاهانه اعضاء آن شورا میباشد، انتخاب متخصصین با تجربه، خردمند، آگاه، مسلط و با انرژی جهت افزایش اثربخشی آن جمع در پیشبرد امور مربوطه از جمله وظایف و حقوق مردم در اداره کشور است، در این راستا این مردم هستند که باید با دقت و هوشمندی و مطالعه، شایستهترینها را انتخاب نمایند و در این بین صرف شهرت یا شعارهای تبلیغاتی را ملاک عمل قرار ندهند.
از جمله حوزههای شورایی دارای اهمیت در کشور ما که تأثیر مستقیمی بر زندگی شهروندان دارد، شورا شهر است، شورای شهر با مجموعهای از وظایف و اختیارات که قانون برایش در نظر گرفتهاست این امکان را دارد تا در حوزه بهبود کیفیت زندگی شهری با رویکرد اصلاح و توسعه و مناسبسازی امور شهری در تمامی حوزههای اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، بهداشتی، شهرسازی و عمرانی، اقتصادی، رفاهی اقدامات مؤثری انجام دهد. حال آنکه با مروری بر وضعیت شورای شهر تهران طی سالهای گذشته در خواهیم یافت که شورا نسبت به ترمیم و طراحی زیر ساختهای مناسب جهت ارتقاء کیفیت در امور مورد اشاره در بالا کمتر توجه داشته و بیشتر تلاش خود را متمرکز بر حل مشکلات موضعی و فردی شهروندان نموده است در حالی که مطالبه این است که بیشترین تمرکز خود را معطوف به حل معضلات و خلاءهای موجود در شهر و ارائه راهکارهای کاربردی، علمی و بهروز مینمود تا در راستای آن مشکلات موضعی و فردی نیز به طور محسوس کاهش یابد. متاسفانه امروزه در ذهن اکثر شهروندان، شورای شهر تهران مجموعهای است جهت توصیه و معرفی افراد بهمنظور گرفتن تراکم، کاهش یا تقسط عوارض، اشتغال و ....
نکته بعد پاسخ به این سوال است که آیا شورای شهر تهران، شورایی برای شهرداری است؟
با مروری بر قوانین مدون این حوزه و تأملی بر ماهیت وجودی شوراهای شهر مشخص است که شورا جایگاه و شأنیتی ورای شهرداری دارد و بنا بر این گذاشته شده است که ناظر و هدایتگر شهرداری به منظور بهرهمندی شهروندان باشد، اما این موضوع به دلایلی مغفول مانده است که از آن جمله میتوان به کمکاری شورای شهر تهران در تعریف جایگاه خود در برابر شهرداری و اثر بخش نمودن اقداماتش بر آن مجموعه است. متأسفانه در حال حاضر علیرغم تلاش همکارانم نگاه شهرداری به شورا نگاهی مانع تراشانه برای اجرای امور شهری است در حالی که هدف همه ما توسعه کمی و کیفی شهر و حفظ منابع آن بوده و خواهد بود که رسیدن به آن نقطه جز به همکاری و تلاش خردمندانه از هر دو مجموعه میسر نمیگردد.
اما شورای شهر تهران با اقدامات مثبتی که در دور چهارم و با ورود تفکرات جدید به شورا صورت دادهاست، گامهایی به منظور معرفی جایگاه خود، نزدیک کردن خود به شهروندان، توسعه روابطاش با ارگانهای کشور به منظور افزایش اثربخشی در اقداماتش، اصلاح روابطاش با شهرداری و بهبود روند پاسخگویی در شهرداری نسبت شورا برداشته است که البته این اقدامات با موانعی نیز روبرو بوده و نتیجه مدنظر را به همراه نداشتهاست. دراین بین اهتمام جدی دولت با هدف بهبود شرایط تهران به عنوان پایتخت کشور و الگویی از شهر مدرن ایرانی و اسلامی برای شهرهای دیگر حائز اهمیت میباشد و امید است با تلاشهایی که در این مسیر خواهیم کرد و حمایت و خواست شهروندان روز به روز به وضعیت مطلوب نزدیکتر شویم.
شماره 5 دوهفته نامه آیت ماندگار