شمارش معکوس برای شروع پنجمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا به صدا درآمده است و در این بین ثبت نام و حضور جوانان در این رقابت سیاسی – اجتماعی بیش از گذشته نظر همگان را به خود جلب کرده است. جوانانی که میخواهند ثابت کنند برای اداره شهر و روستای خود مصمم هستند. یکی از این جوانان و نامزد انتخابات شورای شهر تهران، مریم اسداللهیسهی است. وی که فارغ التحصیل کارشناسی مدیریت صنعتی از دانشگاه علامه طباطبایی و فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت مالی از دانشگاه تهران است اعتقاد دارد هیچ معضل و مشکلی یک شبه و آنی اتفاق نمیافتد. او میگوید برای حل مشکلات اساسی شهر تهران هیچ راه اورژانسی وجود ندارد و باید با دیدی کاملا واقع بینانه به موضوعات نگریست و در یک فرآیند منطقی اقدام به حل معضلات کرد. از اینرو به گفتوگو با این کاندیدای جوان نشستیم تا نظرات وی را در رابطه با کلانشهر تهران جویا شویم.
آیا میزان سرانه فضاهای ورزشی شهر تهران را کافی میدانید؟اکثر کشورها به سمت توسعه ورزش همگانی و انفرادی شهروندان خود قدم برداشتهاند. برای مثال در کانادا 60 درصد، آمریکا 56 درصد و استرالیا 63 درصد از مردم به ورزش میپردازند این در حالی است که 20 درصد از مردم ایران ورزش را در برنامه خود گنجاندهاند. برخلاف تصور، شهر تهران حتی در مقایسه با سایر شهرستانها، با کمبود فضاهای ورزشی مواجه است. با توجه به اینکه سرانه فضای ورزشی در تهران برای هر فرد باید چیزی حدود 100 سانتی متر باشد؛ اما در حال حاضر این فضا برای هر فرد 43 سانتی متر است و ما با 57 سانتی متر کمبود فضا مواجه هستیم. در این میان 36 درصد از سرانه ورزشگاهها برای بانوان و 64 درصد برای آقایان است؛ اما باید در گوشه ذهن داشته باشیم که متأسفانه 60 درصد بانوان تهرانی دچار فقر حرکتی هستند و حتی فضای معمول جهانی برای پیادهروی روزانه 20 دقیقه هم در فضای شهری تهران برای آنها مهیا نیست.
شما اکنون با 28 سال سن پا به عرصه انتخابات شورای شهر تهران گذاشتید و به نوعی نماینده قشر جوان در این رقابت به حساب میآیید، نقش و سهم جوانان در انتخابات چیست؟جوانان مسیر حرکت و اصلاحات و نوع نیاز جامعه را بیان میکنند. آنها به سطحی از آگاهی و اطلاعات رسیدند که میتوانند خواستههای خود را از نهادهای دولتی و حکومتی مطالبه کنند، برای همین جامعهای پویا و سالم خواهد بود که ارکانهای دولتی و حکومتی در مسیر مطالبات نسل جوان حرکت کند و رفع نیاز آنها را در رأس امور خود قرار دهد. یکی از راه کارهایی که جوانان میتوانند به صورت کاملا آزاد، مستقیم و مستقل و در فضای پرشور اقدام به مطالبهگری و بیان نیازهای خود بکنند؛ انتخابات است. در واقع جوانان نقش عمدهای در نحوه و نوع انتقال قدرت به صورت منصفانه و صلح آمیز دارند. آنها فضا را برای ایجاد تغییرات و اصلاحات تلطیف کرده و جامعه را از حرکتهای چکشی و ضربتی باز میدارند.
نسخه شفابخشی برای درمان معضلات اساسی شهر تهران مثل ترافیک، آلودگی هوا و آسیبهای اجتماعی سراغ دارید؟ نقش و تعامل مردم با مدیران شهری چقدر میتواند به ریشهکن کردن این مشکلات کمک کند؟هیچ معضل و مشکلی یک شبه و آنی اتفاق نمیافتد بلکه به مرور زمان و با اقدامات ناشیانه و مخرب پی در پی و ایجاد یک سیکل معیوب رخ میدهد. برای همین نمیتوان با یک نسخه کلی و به دور از فکر و تأمل در رابطه با عواقبش همه مشکلات را حل کرد. هیچ راه حل اورژانسی برای حل مشکلات ترافیکی، آلودگی هوا و آسیبهای اجتماعی تهران وجود ندارد بلکه باید با دیدی کاملا واقع بینانه به موضوعات نگریست و در یک فرآیند منطقی اقدام به حل معضلات کرد. در رابطه با ترافیک تهران، هر از چندگاهی به دلیل گرههای شدید ترافیکی در معابر شهری و اتوبانها به فکر حل این مشکل میافتیم؛ اما غافل از اینکه با اصلاح موردی و گذری نمیتوان از عهده این مشکل برآمد و نیازمند راه حلهای علمی و آزموده شده هستیم. راه کارهایی که امروزه در دنیا مطرح است مانند طرح LEZ و ITS؛ نیازمند ابزارهای مخصوص به خود هستند که یکی از ابزارهای مهم آن ایجاد زیرساخت و بسترسازیهای مناسب برای اجرایی شدن آنها است. وقتی ما در سال، یک میلیون خودرو تولید میکنیم و چیزی حدود 400 هزار خودرو روانه خیابانهای تهران میشود، آیا به فکر گنجایش و ظرفیت خیابانها و بزرگراهها هستیم؟ آیا به فکر فرهنگسازی در رابطه با استفاده از خودروی شخصی هستیم؟ آیا به فکر تأمین سوخت خودروها هستیم؟ اولین نتیجه طبیعی مخرب گرههای ترافیکی، آلودگی هوا است. یکی از راه حلهای مفیدی که در تجربیات سایر کلان شهرها جواب داده است؛ «قیمتگذاری زیست محیطی» است. این شاه کلید میتواند سطح کیفیت زیست محیطی مثل شهر تهران را افزایش دهد و همچنین راهی برای رسیدن به درآمدی پایدار باشد. اما نباید رویایی فکر کرد و انتظار معجزه از آن داشت. اما در رابطه با بخش دوم سؤال، هر چه میزان ارتباط و مشارکت شهروندان در امور شهری بیشتر شود، آنها بیشتر خود را در شهر و اداره آن سهیم میدانند و نسبت به اقدامات خود در رابطه با شهر و نتایج و اثرات آنها آگاهانهتر عمل میکنند. ایجاد پروژه توسعه شهری یک فعالیت جمعی است که مشارکت مردم را در سطوح مختلف اعم از انفرادی، خانوادگی، گروهها، احزاب، سازمانهای دولتی و خصوصی و... را میطلبد. هر چه این ارتباط و بازخوردها بیشتر شود؛ روند توسعه و حل مشکلات شهری افزایش مییابد.
مهمترین ضعف مدیریت این روزهای کلانشهر تهران را در چه میبینید؟یکی از موضوعاتی که کشورهای در حال توسعه مانند ایران با آن مواجه هستند، جهانی شدن شهرهاست که با توسعه شهرنشینی خود را بیشتر در معرض نمایش میگذارد و مستلزم راهبردهای علمی برای اداره آن است. این جهانی شدن مستلزم داشتن یک مدیریت یکپارچه است. چیزی که در اداره شهری مثل تهران به چشم نمیخورد، بلکه آنچه دیده میشود وجود سیستمهای مختلف مدیریتی است که با هم در تعامل نیستند و بعضا در جاهایی هم دیگر را نقض میکنند. استقرار چندین سیستم مدیریتی نه تنها جوابگوی نیازهای شهری تهران نیست بلکه چیزی که شاهد آن هستیم هدر رفتن منابع مالی، منابع انسانی و فیزیکی، از دست دادن زمان، افزایش آسیبهای جسمی و روانی منابع انسانی، کاهش بهرهوری و کارآیی، دوباره کاری، تضاد بین سیاستهای حاکم بر اداره شهر، تشتت نظرات و فاصله بین شهروندان و مدیران شهری است. برخلاف تصور، هر کجا پول، ثروت و قدرت باشد، الزاما مدیریتی کارآمد نداریم. هر کجا اطلاعات کافی در دسترس باشد و این اطلاعات به دانش مدیریت یکپارچه تبدیل شود، مدیریتی کارآمد خواهیم داشت. سیستم یکچارچه مدیریتی، یعنی تعامل و ادغام چندین سیستم مدیریتی که منجر به بهبود فرآیندها و افزایش کیفیت زندگی مادی و معنوی شهروندان میشود.
شماره 33 دوهفته نامه آیت ماندگار