دو ماه از درگذشت آیت ا... هاشمی رفسنجانی که از تأثیرگذارترین شخصیتهای نظام جمهوری اسلامی از بدو تأسیس تا آخرین لحظه مرگش بود میگذرد، شخصیتی که از قبل پیروزی انقلاب مورد وثوق، احترام و اطمینان رهبر فقید انقلاب و جزو روحانیون تشکیلدهنده شورای اسلامی انقلاب به دستور فقید انقلاب بود. هاشمی از لحظه ورود امام خمینی (ره) به ایران در کنار ایشان است تا درگذشت امام و تأثیرگذاری شخصیت هاشمی چه در دوران امام و چه در دوران بعد از رحلت امام (ره) تا زمان درگذشتش ۱۹ دیماه ۱۳۹۵ در نظام جمهوری اسلامی بر هیچ تحلیلگر منصفی پوشیده نیست. با نمایندگان مجلس درباره میراث آیت ا... هاشمی برای آیندگان و همچنین پیام تشییع آیت ا... از سوی مردم و وظیفه مسئولین در برابر پاسخگویی به این تشییع باشکوه گفتوگو کردیم.
علیرضا محجوب نماینده مردم تهران و عضو فراکسیون امید در مجلس دهم:«آیت ا... هاشمی زنده و جاودان است.»علیرضا محجوب در پاسخ به این سؤال که میراث آیت ا... هاشمی برای آیندگان چیست گفت: «مرحوم آیت ا... هاشمی یک میراث علمی داشتند که این میراث علمی آثاری است که از ایشان باقیمانده است یعنی تنظیم تاریخ معاصر و آثار بیبدیل ایشان، آیتالله هاشمی ازجمله نویسندگانی است که تألیفات مهمی ازجمله تألیف کتاب زندگی امیرکبیر و یا تبیین بسیاری از مسائل انقلاب مانند تبیین مسائل اقتصادی در حوزه اسلام و در حوزه ایران یا بیان خاطراتشان که بیانگر تاریخ معاصر زنده ایران است و به نظر من این مسائل میراثهای کوچکی نیست و میراث فرهنگی است». نماینده مردم تهران در مجلس دهم تأکید کرد: «هیچوقت تا بعد از درگذشت ایشان من بهعنوان عضو خانه کارگر و مرتبط با سازمان تأمین اجتماعی نمیدانستم یا بعضی از مسئولین نمیدانستند که ایشان حق بیمه به سازمان تأمین اجتماعی میپردازد و خانوادهاش مستمریبگیر تأمین اجتماعی هستند. نماینده مجلس دهم و عضو فراکسیون امید بابیان این مطلب که: «خانواده مرحوم آیت ا... هاشمی خیلی متعجب شدند وقتی ملاحظه کردند ایشان از ابتدا حق بیمه خود را به سازمان تأمین اجتماعی پرداخته و هیچگاه در حوزه دولتی نبوده و اینیکی از میراثهای گرانبهای آیت ا... هاشمی است.» از علیرضا محجوب پرسیدیم پیام تشییع آیت ا... و ابزار احساسات مردم در تشییع چه بود و مسئولین باید چه پاسخی به این ابزار احساسات بدهند گفت: «پیام تشییع آیت ا... توسط مردم توجه به شخصیتها بود و توجه به این مفهوم بود که باید او را بزرگ بداریم و به بزرگان کشور که محجوب مردم هستند احترام بگذاریم.» دبیر کل خانه کار با تأکید کرد: «مردم خواهان توجه عمیق هستند نه توجه نمایشی» از نماینده مردم تهران در مجلس دهم پرسیدیم که فقدان آیت ا... هاشمی چه تأثیری بر انتخابات آینده میگذارد و ایشان در پاسخ گفت: «در دوره انتخابات یازدهم ریاست جمهوری وجود ایشان باعث انتخاب آقای دکتر روحانی شد و امروز نیز فقدان آیتالله این اثر را خواهد داشت و آیتالله هاشمی با این تأثیری گذاری همیشه زنده و جاودان است.»
فاطمه سعیدی نماینده مردم تهران در مجلس دهم و عضو فراکسیون امید:همدلی همه جناحهای سیاسی یکی از میراثهای بهجامانده از آیت ا... هاشمی استفاطمه سعیدی نماینده مردم تهران در مجلس دهم و عضو فراکسیون امید در پاسخ به این پرسش که میراث آیت ا... هاشمی برای آیندگان چیست گفت: «آیت ا... هاشمی در به وجود آمدن این انقلاب نقش داشتند یاور امام و یاور رهبری بودند و تعبیر من برای آقای هاشمی، تیرک وسط خیمه انقلاب میباشد و اکنون این تیرک با فقدان ایشان کمی آسیبدیده و امیدوارم با وحدت همه مردم این آسیب جبران شود». نماینده مردم تهران در مجلس تأکید کرد: «میراث آیت ا... هاشمی برای آیندگان همان روش زندگی ایشان یعنی اعتدال در مسائل سیاسی و اجتماعی است» فاطمه سعیدی تأکید کرد که: «همه میدانند که چقدر به آقای هاشمی و خانواده ایشان توهین شد و آقای هاشمی این توهینها را به خاطر انقلاب به جان خرید و خوشحالیم که الگوی خوبی بهمانند مرحوم آقای هاشمی برای مردم و کشور داشتهایم». نماینده مردم تهران تصریح کرد: «مهمترین مسئله برای آقای هاشمی اصل نظام بود و همدلی همه جناحهای سیاسی و اینیکی از میراثهای بجا مانده از آقای هاشمی است.» از فاطمه سعیدی پرسیدیم تشییع و مراسمهای یادبود آیت ا... از طرف مردم چه پیامی برای مسئولین دارد و ایشان در پاسخ به این سؤال گفت: «حمایت از هاشمی و افکارش و حمایت از نظام در هر شرایطی مهمترین پیام مردم بود.» از نماینده مردم تهران پرسیدیم دو ماه دیگر انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم و شورای های پنجم است و فقدان آقای هاشمی چه تأثیری بر این انتخاباتها دارد و ایشان پاسخ داد: «زمانی که با فراکسیون زنان مجلس دهم به نزد آقای هاشمی رفتیم ایشان جملهای گفتند و بارها این جمله را در هر مناسبتی که سخنرانی میکردند تکرار کردند که: دیگر با انتخاب آقای دکتر روحانی و انتخاب مردم در مجلس دهم با خیال راحت میمیرم چون مطمئن هستم مردم به حدی رسیدهاند که انتخاب اصلح کنند و مردم ما پیام و میراث آیت ا... هاشمی را حفظ خواهند کرد و پای صندوقها در انتخابات آینده ریاست جمهوری و شوراها خواهند آمد و در هر دو انتخابات، انتخابهای خوبی خواهیم داشت.
فاطمه ذوالقدر نماینده مردم تهران و عضو فراکسیون امید:حضور ۴ میلیونی مردم در مراسم تشییعجنازه آیت ا... هاشمی نشان از محبوبیت ایشان نزد مردم بودفاطمه ذوالقدر نماینده مردم تهران در پاسخ به این پرسش که میراث آیت ا... هاشمی برای آیندگان چیست گفت: «حضور ۴ میلیونی مردم در مراسمهای تشییعجنازه، خاکسپاری و مراسمهای یادبود و چهلم نشاندهنده جایگاه والا و محبوبیت ایشان در نزد مردم بود.» از ذوالقدر پرسیدیم این تشییعجنازه چه پیامی به مسئولین میدهد و ایشان گفت: «ما باید قدردان آنانی باشیم که در کیان و تمامیت ارضی این مرزوبوم نقشی اساسی داشتند و آیت ا... هاشمی یکی از همین افراد است. اینطور نباشد که تا شخصی زنده است به او توهین کنیم و بعد از مرگش در فراقش افسوس بخوریم بلکه باید به کسانی که در قید حیات هستند و هر منش و روش فکری را دارند احترام بگذاریم و قدردان آنها باشیم».
قاسم میرزایی نیکو نماینده مردم دماوند:اعتدال آیت ا... هاشمی باید سرمشق همه جناحهای سیاسی باشدقاسم میرزایی نیکو نماینده مردم دماوند در مجلس دهم درباره میراث آیت ا... هاشمی گفت: «مرحوم آیت ا... هاشمی رفسنجانی در انقلاب آنقدر شخصیت ویژهای داشته که اگر با هر شخصیتی دیگر در انقلاب مقایسه کنید اشتباه کردهاید یعنی ویژگیها و منشهای اخلاقی که در ایشان بود در افراد و شخصیتها کمتر بود یعنی من برخی اوقات با خود فکر میکنم که اگر اینقدر تهمت و توهین که به خانواده یا نزدیکانم شده بود چه برخوردی میکردم. علناً به دختر ایشان توهین و ناسزا گفتند شاید امثال من اگر اینگونه به ما و خانوادهمان توهین میشد انقلاب را که هیچ، معلوم نبود چه برخوردی و عکسالعملی داشته باشیم ولی ایشان استوار ایستاد و دم فرو نزد. عضو فراکسیون امید تأکید کرد: «هاشمی را رد صلاحیت کردند اما استوار ایستاد، در نماز جمعه به او توهین کردند اما استوار ایستاد و این نشان از بزرگمنشی و دوست داشتن انقلاب و نظام توسط هاشمی بود.» نماینده مردم دماوند در مجلس دهم تأکید کرد: «اعتدالی که آیت ا... هاشمی داشت باید سرمشق همه جناحها و گروههای سیاسی باشد و این اعتدال که درروش و منش هاشمی بود را ترویج کنیم و اگر این کار بشود نتیجه خوبی خواهد داشت. عضو هیئت نظارت بر انتخابات شوراهای پنجم تأکید کرد: «پیام حضور مردم در تشییعجنازه و مراسمهای ترحیم و تکریم آیت ا... هاشمی این بود که مردم بدون اینکه پلاکاردی زده شود یا صبح تا شب در تلویزیون تبلیغ شود، مردم بهصورت خودجوش در مراسمهای یادبود آیت ا... هاشمی شرکت کردند و این مسئله نشان داد که هاشمی مورد مقبولیت مردم است و در دل مردم جایی دارد و تشخیص مردم خیلی بالاست و این تشخیصها بهترین عاملی است که میتوان مسائل را برای ما روشن کند.» نماینده مردم دماوند در ادامه سخنان خود تصریح کرد که فقدان آیت ا... هاشمی چه تأثیری بر انتخاباتهای آینده میگذارد گفت: «فقدان آیت ا... هاشمی ضربه بدی بود اما به دلیل روشنگریها و آگاهیهای که مردم پیدا کردند پیام و سخنان ایشان را در انتخاباتهای گذشته میگیرند و در همان مسیر حرکت میکنند و فکر میکنم عکسالعمل مردم در این مواقع شدت و حدت بیشتری داشته باشد و مردم حساستر شوند و اهدافی را که ایشان دنبال میکرد را دنبال کنند. نماینده مردم دماوند تأکید کرد که: «آیت ا... هاشمی همیشه با تندروی مخالف بودند چه تندروی راست و چه تندروی چپ و همیشه در زمان حیات نبض جامعه در دست ایشان بود و ایکاش نبض جامعه در دست همه ما باشد.»
محمود صادقی نماینده مردم تهران و عضو فراکسیون امید:فقدان آیت ا... هاشمی خللی در مجموعه نظام و کشور ایجاد کرد که با هیچ طریقی جای خالی ایشان پر نمیشودمحمود صادقی نماینده مردم تهران و عضو فراکسیون امید درباره میراث آیت ا... هاشمی برای آیندگان گفت: «آیت ا... هاشمی مجموعاً شخصیت جامعی داشتند و آن تشییعجنازه نشانگر جامعیت ایشان بود و همه طیفها از مذهبی و اصولگرا با دیدگاههای خاص خودشان تا اصلاحطلبان و حتی طیفهای دیگری از مردم که کاملاً محذوف هستند و قشر خاکستری جامعه را تشکیل میدهند در این تشییعجنازه حضور داشتند و ادای احترام کردند که نشانگر جایگاه ایشان در دل مردم است. عضو فراکسیون امید تأکید کرد که: «اگر شما به کابینه ایشان هم در زمان ریاستجمهوریشان دقت کنید یک کابینه ائتلافی بود و از همه جناحها در کابینه حضور داشتند و این مسئله نشاندهنده جامعیت ایشان بود» دکتر محمود صادقی درباره تأثیر فقدان آیت ا... هاشمی بر انتخابات آینده گفت: «فقدان ایشان یک خلأ جبرانناپذیر است و نمیتوان انکار کرد که بههرحال «سلام فی الاسلام لایسدوا شی» یعنی خللی در مجموعه نظام و کشور ایجاد کرد که با هیچ طریقی جای خالی ایشان پر نمیشود اما درعینحال موجب شده که در نبود ایشان بیشتر به حساسیت اوضاع توجه شود و مجموعه نیروهای اصلاحطلب و اعتدالگرا انسجام بیشتری داشته باشند و خلأ وجود ایشان به بحث انسجام لطمه وارد نکند. دکتر صادقی در پایان تأکید کرد: «من فکر میکنم انسجام در حال شکلگیری است و همه باید به شکلی ایثار کنند و سعی کنند که به ائتلاف و انسجام خدشه وارد نشود و در یک جمله باید گفت آیت ا... هاشمی شخصیتی بودند که هم حیاتشان موجب ائتلاف و انسجام میشد و هم وجودشان مؤثر بود و فقدان و مرگشان هم باعث انسجام و وحدت خواهد شد.»
شماره 28 دوهفته نامه آیت ماندگار