مطالبه مهریه بعد از فوت زوج ( مرگ همسر ) و قوانین آن

آیت ماندگار- در رابطه با مطالبه مهریه بعد از فوت زوج باید بیان کرد که مهریه به عنوان بدهی که باید از لحظه انعقاد عقد به عهده زوج باشد، اعم از اینکه زوج زنده باشد یا خیر، باید پرداخت شود. به عبارت دیگر مهریه تا زمانی که از طرف زن پرداخت نشده یا بخشیده نشده است، نمی توان آن را نادیده گرفت.

از آغاز عقد نکاح، زن مالک مهریه است و پس از فوت مرد، زن می تواند مهریه را دریافت کند. بدین ترتیب پس از فوت شوهر تکلیف مهریه زوجه روشن می شود و از ماترک یا ارث شوهر پرداخت می شود. همچنین زن می تواند از ورثه شوهرش نیز درخواست مطالبه مهریه بعد از فوت همسر داشته باشد.

مهریه یکی از مهم ترین حقوقی است که در شرع به زن داده می شود، که بر اساس عقد ازدواج زن و مرد تعیین می گردد. طبق قانون مدنی، زن به محض شروع عقد، صاحب مهریه می شود و از همان لحظه مرد قول می دهد که مهریه زنش را پرداخت کند. در دعاوی طلاق، دعاوی مهریه معمولاً در دادگاه صورت می گیرد.

مهریه زن چیست؟

مهریه یکی از مهم ترین حقوق اقتصادی است که بر اساس عقد ازدواج به زن داده می شود. طبق ماده 1082 قانون مدنی «زن پس از عقد مالک مهر می شود و هر زمان که بخواهد می تواند بگیرد». بنابراین به محض این که بین زن و مرد خطبه عقد جاری شود، زن، مالک مهریه ای است که می تواند قبل و بعد از فوت شوهر آن را مطالبه کند و یا با بخشیدن مهریه، شوهر را از این مسئولیت برهاند.

تعیین مهریه یکی از شروط صحت عقد موقت است، یعنی اگر در عقد موقت معلوم نباشد که مهریه زن چه قدر است، عقد باطل است. اما در عقد دائم، تعیین میزان مهر لازم نیست. بنابراین مطالبه مهریه بعد از فوت زوج نیز امکان پذیر است و مشکلاتی از قبیل رابطه نامشروع و عدم تمکین وی ربطی به دریافت مهریه زوجه و پرداخت مهریه زوجه از طرف شوهر ندارد.

    به نقل از وب سایت تفاهم آنلاین: البته لازم به ذکر است که افراد منفعت طلب زیادی در جامعه وجود دارند که تنها برای مهریه ازدواج می کنند.

    مهریه بر اساس سکه یا پول نقد قابل تعیین است و پول نقدی که تعیین می شود، باید بر اساس نرخ روز محاسبه شود. برای ازدواج هایی که پس از مدتی به طلاق ختم می شود، ممکن است بسیاری از افراد مهریه خود را مطالبه کنند. به اجرا گذاشتن مهریه بعد از طلاق امروزه به امری رایج تبدیل شده است و نیازی به مراجعه به دادگاه برای درخواست مهریه نیست.

پرداخت مهریه بعد از فوت زوج از ماترک شوهر

اغلب پیش می آید که مردی قبل از پرداخت مهریه همسرش فوت کند. البته در قانون این اصل وجود دارد که تمام دیون یا بدهی ها باید پس از مرگ فرد از ماترک پرداخت شود و مهریه نیز نوعی دین محسوب می شود.

در صورت به جا گذاشتن ارث از سوی شوهر، مهریه که در واقع بدهی شوهر به زن است از ارث او پرداخت می شود. مهریه نیز یک بدهی و قرض ممتاز است و قبل از هر قرضی از ترکه متوفی توسط وکیل مهریه دریافت می شود.

اما در صورتی که متوفی ارثی از خود باقی نگذاشته باشد، و در صورت مطالبه مهریه بعد از فوت همسر، ورثه مسئولیتی در قبال مهریه زن ندارند و ملزم به پرداخت مهریه نیستند.

اگر زنی از ارث و ماترک شوهرش مهریه بخواهد و قصد مطالبه مهریه بعد از مرگ شوهر را داشته باشد، همان روند گرفتن مهریه را به صورت طبیعی طی می کند. توجه داشته باشید که اگر مهریه زن پول باشد، ملاک نرخ تورم، زمان فوت همسر است. مثلاً اگر شوهر 5 سال پیش فوت کرده باشد، مهریه به همان نرخ 5 سال قبل پرداخت می شود، اما اگر مهریه به صورت سکه باشد، به نرخ روز پرداخت می شود.

نحوه مطالبه مهریه بعد از فوت همسر

در پاسخ به این سؤال که تکلیف مطالبه مهریه بعد از فوت شوهر چیست، باید گفت که مهریه زن دینی است که بر عهده مرد است، یعنی از بدهی های او محسوب می شود و بعد از مرگ مانند سایر دیون از ترکه او پرداخت می شود.

اگر مرد قبل از نزدیکی با همسرش فوت کند، همچنان زن می تواند از اموال مرد مهریه بگیرد و تفاوت آن با مهریه در طلاق این است که مهریه دختر بعد از طلاق نصف است، اما اگر شوهر قبل از نزدیکی فوت کند، زن مستحق مهریه کامل است.

طبق ماده 226 قانون، ورثه مکلف به پرداخت مهریه نیستند و در صورتی که ترکه برای پرداخت مهریه یا سایر دیون متوفی کافی نباشد، مابقی دارایی به نسبت بدهی بین طلبکاران تقسیم می شود.

به عبارت دیگر با توجه به ماده مذکور، اگر چه در مطالبه مهریه پس از فوت شوهر، دعاوی مرتبط با ورثه هستند، اما مهریه از باقیمانده اموال متوفی پرداخت می شود و زن از وراث مرد مهریه دریافت نمی کند. در هر حال مهریه فقط باید از ترکه مرد پرداخت شود، مگر این که تمامی وراث رضایت داشته باشند. همچنین در صورتی که اموال باقی مانده از متوفی کافی نباشد، اموال وی با توجه به مطالبات هر فرد بین طلبکاران تقسیم می شود.

مطالبه مهریه بعد از فوت زوج چه در عقد دائم و چه در عقد موقت قابل درخواست است و از این حیث تفاوتی بین آن ها وجود ندارد. ولی در صورتی که عقد موقت ثبت نشده باشد، قابلیت درخواست مهریه نیز وجود ندارد.

مطالبه مهریه بعد از فوت از سهم ارث شوهر

دریافت مهریه از ارث شوهر در صورت فوت پدر شوهر یا ورثه شوهر امکان پذیر است، که در این صورت زن ارثی را که به دست شوهر رسیده است از دادگاه می خواهد و عهده دار مهریه خواهد بود.

اگر زنی درخواست مطالبه مهریه بعد از فوت زوج را داشته باشد و بخواهد از وراث حقی دریافت کند، برای دریافت اموال به دادگاه خانواده مراجعه می کند. دادگاه اموال او را تا زمان انقضای روند قانونی توقیف کرده و زمانی که ملک در مزایده فروخته شد و وثیقه پرداخت شد ملک آزاد می شود. اگر زن نیز بمیرد، فرزندان و سایر ورثه او می توانند مهریه را مطالبه کنند.

تکلیف مهریه بعد از فوت زوجه

مهریه تکلیف مرد است و در صورت عدم پرداخت جزء بدهی مرد به حساب می آید. بنابراین مهریه با فوت زوجه از بین نمی رود و به وراث منتقل می شود.

شرایط مهریه زن دوم بعد از فوت شوهر

همان طور که گفته شد یکی از مهم ترین حقوق زن پس از فوت شوهر، مهریه است و به محض انعقاد عقد، زن مستحق مهریه می باشد و تفاوتی بین مطالبه مهریه بعد از فوت زوج برای زن دوم و زن اول وجود ندارد. در صورت مرگ شوهر، حتی اگر ازدواج زن دوم با شوهر متوفی دائمی نباشد، مهریه زن دوم را می توان گرفت. در عقد موقت، هر چند زن و مرد از یک دیگر ارث نمی برند، ولی تکلیف مهر جداست و زن می تواند بعد از فوت شوهر از ماترک او مهر بگیرد. این نکته نیز قابل توجه است که مهریه زوجه اول بر مهریه زن دوم ارجحیت ندارد.

جهت دریافت مشاوره حقوقی با وکیل در شیراز می توانید به سایت حامد اسکندری مراجعه نمایید.