موانع پیش روی زنان ایرانی

تردیدی نیست که گفتمان غالب بر عالم سیاست، گفتمانی مردسالار است. این ویژگی تقریبا فراگیر است و اختصاص به کشور ما هم ندارد. موضوعی جهانی است. از همین رو برای مواجهه با این وضعیت سالهاست کنفرانس های جهانی برگزار شده و می شود. نهادهای بین المللی و منطقه ای برنامه های دراز مدت و کوتاه مدت ارایه می دهند و از دولت های مختلف می خواهند برای رفع تبعیض از زنان در حوزه های مختلف اعم از عرصه سیاسی و غیرسیاسی و ایجاد نگاهی مبتنی بر برابری جنسیتی تلاش کنند. ولی برغم همه تلاشهای جهانی و منطقه ای و داخلی، در بسیاری از نقاط، در همچنان بر همان پاشنه می چرخد.
اگر بخواهم به مهمترین موانع پیش روی زنان ایرانی برای ورود به عرصه قدرت اشاره کنم، گذشته از بحث محوری و کلیدی فرهنگ که همیشه می شود در هر مشکل و موضوعی از آن بعنوان راه حل سخن گفت و ضرورت تغییرات فرهنگی را مطرح کرد، مهمترین مشکل مصداقی در حال حاضر، نداشتن ابزار لازم برای این ورود به صحنه قدرت است. ابزاری برای نفوذ هم بر افکار عمومی و هم افکار تصمیم سازان. شاید بتوان گفت نداشتن یک بلندگوی قدرتمند برای بیان خواسته ها مهمترین عامل ضعف و عقب ماندن آنها است. نبود یک حزب سیاسی قوی و یا نداشتن نفوذ کافی برای پیشبرد سیاست ها و خواسته های زنان در حزب های موجود، نداشتن یک رسانه قوی برای طرح خواسته های زنان بدون هراس از تعطیلی و توقیف و بازداشت و دیگر محدودیت های سیاسی - اجتماعی، عدم بهره گیری درست از شبکه های اجتماعی و رسانه های جدید اجتماعی برای پی گیری خواسته های زنان در حوزه قدرت سیاسی و راه انداختن جریانی در پشتیبانی این خواسته ها، نداشتن ثروت کافی برای راه اندازی حرکت هایی مستقل از مردان در حوزه رسانه و حزب و سازمان های غیردولتی قوی که در میان اقشار مختلف نفوذ و جایگاه داشته باشد.
نداشتن صراحت لازم در بیان خواسته های سیاسی یا تعارف داشتن برای بیان مطالبات سیاسی جهت سهیم شدن در قدرت یکی از مشکلات اساسی امروز زنان است. این مشکل عمدتا ناشی از بداخلاقی های سیاسی - فرهنگی و واکنش های منفی است که نوعا مطرح کنندگان با برچسب های مختلف مواجه می شوند. به همین دلیل به جز اقلیتی معدود و انگشت شمار، کمتر زنی در قیاس با مردان حاضر به ریسک کردن و پذیرش هزینه های مترتب بر طرح خواسته ها است.
گذشته از برخی متدینین و تعدادی از مراجع که نوعا بعضی دلایل مذهبی را پشتوانه مخالفت شان برای حضور زنان در هرم قدرت سیاسی می کنند و در مقالات و کتابهایم به تفصیل به این شبهات پاسخ گفته ام، جمع زیادی نوعا مشکل اصلی زنان را نداشتن تجربه لازم برای حضور در رده های بالای قدرت می دانند. که البته بهانه ای بیش نیست. اگر پر پرواز زنان در حوزه های مختلف قطع نشود و سقف شیشه ای که برای زنان مجال و اجازه پرواز تا حد مشخصی را می دهد، در ادارات و نهادهای مختلف جای خود را به توجه به صلاحیت ها بدهد به نظرم زنان ایرانی نیز بدون تبعیض مثبت و سهمیه های مرسوم در بسیاری از کشورها برای زنان، بصرف امتیازهای خودشان جایگاه خود را در هرم قدرت خواهند یافت.
بارها گفته ام قدرت امری مطبوع برای مردان دارنده آن است. امری که بسادگی و براحتی حاضر به تقسیم آن با زنان نیستند. برای همین زنان باید از تجربه های گذشته خود در ایران و تجربه زنان موفق سیاستمدار در کشورهای دیگر درس های زیادی بیاموزند.

شماره 1 دوهفته نامه آیت ماندگار