پس از التهاباتی که در زمستان سال 96 در بازار ارز اتفاق افتاد و تا ماههای ابتدایی سال جدید هم ادامه پیدا کرد، دولت تصمیم بر تکنرخی کردن ارز گرفت و در ادامه طرحی را به اجرا درآورد که طی آن صرافیها از خرید و فروش اسکناس ارزی منع شدند و بنا شد خرید و فروش اسکناسهای ارزی تنها از طریق سیستم بانکی انجام شود. از قرار معلوم تصمیمات دولت تا حدودی آرامش را به بازار ارز برگردانده ولی باید منتظر بود و دید دولت تا چه زمانی این سیاست را دنبال خواهد کرد. در این راستا به گفتوگو با چند تن از نمایندگان نشستیم تا از نقطه نظرات آنها باخبر شویم.
محمدرضا بادامچی، نماینده تهران:تکنرخی شدن ارز فضای ملتهب بازار را شکاندتصمیم بر تکنرخی شدن ارز توسط دولت کاری درست بود اما باید توجه داشت که این روند در کوتاهمدت اثرگذار است و در آینده باید برای این موضوع فکر اساسی شود. پس از بالا رفتن بیرویه قیمت ارز، تکنرخی شدن تا حدود زیادی فضای ملتهب بازار را شکاند اما ادامه این مسیر حتی در میانمدت، غیربازاری و غیرعقلانی است. البته باید توجه داشت که تصمیم دولت که حتماً با خردجمعی و نظر اقتصاددانان فعال در دولت بوده بر سامانبخشی امور، تاثیر مثبتی گذاشت و شاید اگر روند صعودی قیمت ارز ادامه پیدا میکرد، چالشهای عظیم دیگری در حوزههای مختلف برای کشور رخ میداد. مرتباً اطلاعاتی از سوی مردم درباره خرید و فروش ارز در بازار آزاد به ما منتقل میشود و میدانیم که گرفتاریهایی برای مردم ایجاد شده و حتی افرادی که محق هستند و نیاز به ارز دارند از تهیه ارز 4200 تومانی محروم میباشند. اگر دولت فکر اساسی برای مدیریت نرخ ارز نداشته باشد دوباره خرید و فروش ارز بصورت غیرمنطقی ادامه پیدا میکند، هرچند که اکنون هم در یک میزانی این اتفاق در حال رخ دادن است. اینکه دولت تصمیم گرفت خرید و فروش اسکناس ارزی تنها از طریق سیستم بانکی باشد به شفافسازی در این زمینه و آرامش بازار منجر شد اما باید قبول کنیم که نمیتوان صرافیها را بلاتکلیف گذاشت و این مسیر را برای همیشه ادامه داد. در گذشته بانک مرکزی غفلتهایی داشته ولی نباید دوباره روی به آزمون و خطا آورد چون هر لحظه امکان این است که دوباره بازار ارز با نوسان و چالشهایی روبرو شود.
سیدهفاطمه ذوالقدر، نماینده تهران:باید زیرساختهای اولیه را مهیا کردزمانی که نرخ ارز بالا میرود اثر آن بر روی افزایش قیمت همه کالاها دیده میشود و این اتفاق، تورمزا است. فارغ از تورم، اینکه سرمایهگذاران و مردم نمیتوانند برای آینده خود برنامهریزی کنند و روی به تصمیمات احساسی میآورند هم برای کشور بسیار خطرناک است از اینرو متاسفانه عدهای در بازار روی به احتکار آوردند زیرا هراس آن دارند که اگر جنس را فروختند دیگر نمیتوانند همان جنس را تهیه کنند. علیرغم اینکه انتظار از دولت و تیم اقتصادیاش به مراتب بیش از این بود ولی باید گفت تکنرخی شدن ارز و اینکه فعلاً خرید و فروش اسکناس ارزی از طریق سیستم بانکی صورت میگیرد تا حدودی به آرامش جامعه کمک کرده است. همه مردم خواهان این هستند که دولت و قوه قضاییه با افرادی که به آشفتگی بازار ارز دامن زدند برخورد کنند زیرا در صورت عدم برخورد و ادامه چنین روندی، خطراتی متوجه نظام خواهد شد. امروز شرایط کشور به نحوی است که باید فکری برای اقتصاد و معیشت مردم شود و مطمئناً در چنین فضاهایی خیلی نمیتوان برای آینده اقتصادی مملکت تصمیمگیری کرد. به هر حال اکنون که فضا تا حدودی آرام است امیدوارم دولت و مدیران ارشد وزارت اقتصاد با برنامهریزی منطقی، بازار ارز را سامان بخشند زیرا زمانی چرخ اقتصاد میچرخد که زیرساختهای اولیه مهیا باشد. امسال، سالی مهم برای کشور است چون براساس نامگذاری که در ابتدای سال از سوی مقام معظم رهبری صورت گرفته باید حمایت لازم از سرمایهگذاران داخلی صورت بگیرد تا مردم راحتتر به خرید کالاهای ایرانی روی آورند.
علی گلمرادی، نماینده ماهشهر و امیدیه:تکنرخی شدن ارز و نظارت دقیق، نقطهای مثبت در عملکرد دولتنوسانات شدید ارز در ماههای گذشته یک اتفاق ناگوار برای کشور و مخصوصاً سیستم بانکی بود. دولت پس از این آشفتگی به موضوع ورود پیدا کرد و با تصمیمات سریعی که گرفت تا حد قابل ملاحظهای شرایط را به حال عادی برگرداند. من فکر میکنم اگر دولتمردان کمی دیرتر وارد عمل میشدند شرایط خطرناکی برای کشور به وجود میآمد که شاید تا به امروز درگیر آن میبودیم. تکنرخی شدن ارز و نظارت دقیق بر آن، یک نقطه مثبت در عملکرد دولت است زیرا اگر غیر از این عمل میشد شاهد شرایط به مراتب بدتری بودیم. امروز برای ثبات بازار ارز و بهبود وضعیت اقتصادی کشور نیاز است که دولت و کمیسیونهای تخصصی و اقتصادی مجلس در کنار هم برای آینده کشور چارهاندیشی کنند. باید بپذیریم که هر لحظه امکان این وجود دارد که با اتفاقی پیشبینی نشده دوباره شرایط غیرعادی بر اقتصاد ما تحمیل شود، پس رصد کردن شرایط و ارائه راهکارهای کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت نیاز اساسی اقتصاد کشور است. اتفاقات بازار ارز در فروردین و اردیبهشت امسال یک تلنگر به همگان بود که بدانیم گاهی ناامنی میتواند یکباره و از حوزهای غیرقابل پیشبینی باشد. امید است دولت دوازدهم در سال 97 با ساماندهی تیم اقتصادی خود، بهترین راهکارها را در جهت خواست عمومی مردم عملیاتی کند.
محمدرضا منصوری، نماینده ساوه و زرندیه:دولت باید جذابیت و رونق اقتصادی ایجاد کندتکنرخی شدن ارز، تزریق یک آرامبخش برای اقتصاد کشور بود زیرا اگر دولت روی به این تصمیم نمیآورد سودجویان به دنبال بهرهبرداری از این فضا بودند و مطمئناً ادامه این مسیر به تضعیف دولت و به تبع آن مردم منجر میشد. البته من معتقدم در آینده این عرضه و تقاضا است که قیمت واقعی ارز را مشخص میکند و دولت باید هرچه سریعتر با ایجاد جذابیت و رونق اقتصادی، فضا را به نفع کشور تغییر دهد. شنیدهها حاکی از آن است که برخی از مردم روی به نگهداری ارز در خانهها آوردهاند که این روند به هیچ عنوان برای اقتصاد کشور مطلوب نیست و اگر دولت در مسیر رشد اقتصادی، گامهای خوبی بردارد و اعتمادسازی کند خواهیم دید که مردم هم در پروژههای مختلف اقتصادی خود را شریک دولت خواهند کرد. اگر ارزش پول کشور بالا رود فردی که روی به خرید دلار 6 هزار تومانی آورده به یکباره با ضرر زیادی روبرو خواهد شد؛ پس واضح است که نقش دولت برای مقابله با چنین تفکری بسیار کلیدی است و در نهایت این دولتمردان ما هستند که میتوانند با تفکرات اقتصادی خود از بروز چنین فرهنگی جلوگیری کنند و در ادامه در مقابل سودجویان بازار ارز محکم و قدرتمند بایستاند
شماره 57 دوهفته نامه آیت ماندگار