«زانو درد» مشکلی شایع بین افراد در هر سنی است و آنان را تحت تاثیر قرار میدهد. مفصل زانو یک مفصل پیچیدهای است که از استخوانها، غضروفها، رباطها، تاندونها و کیسههای مفصلی تشکیل شده است.
آیت ماندگار - هدی کاشانیان: «زانو
درد» مشکلی شایع بین افراد در هر سنی است و آنان را تحت تاثیر قرار
میدهد. مفصل زانو یک مفصل پیچیدهای است که از استخوانها، غضروفها،
رباطها، تاندونها و کیسههای مفصلی تشکیل شده است. این اجزا با هم کار
میکنند تا به شما امکان دهد زانوی خود را خم کنید، صاف کنید و بچرخانید.
درد زانو میتواند به واسطه آسیب، آرتروز، بالا رفتن سن و یا سایر شرایط
اتفاق بیفتد.
علل شایع زانو درد۱- آسیب: آسیب به زانو میتواند ناشی از ضربه مستقیم به زانو، پیچ خوردگی یا کشیدگی رباط، یا پارگی غضروف باشد.
۲- آرتروز:
آرتروز یک بیماری دژنراتیو است که باعث فرسایش غضروف در مفصل میشود.
انواع مختلفی از آرتروز وجود دارد که میتواند زانو را تحت تاثیر قرار دهد،
از جمله آرتروز استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید و آرتریت پس از سانحه.
۳- بورسیت:
بورسیت التهاب کیسههای پر از مایعی است که مفصل را احاطه میکنند. بورسیت
زانو اغلب ناشی از استفاده بیش از حد یا آسیب به زانو است.
۴- تاندونیت:
تاندونیت التهاب تاندونها است که تاندونها نوارهایی از بافت هستند که
عضلات را به استخوان متصل میکنند. تاندونیت زانو اغلب ناشی از استفاده بیش
از حد از زانو است.
۵- نیشگون گرفتن مفصل زانو:
نیشگون گرفتن مفصل زانو زمانی اتفاق میافتد که غضروف یا منیسک بین
استخوانهای مفصل زانوگیر میکند. این میتواند ناشی از آسیب یا آرتروز
باشد.
۶- مشکلات استخوانی: برخی از مشکلات استخوانی، مانند پای پرانتزی یا پای ضربدری، میتوانند فشار بیشتری را به زانو وارد کنند و منجر به درد شوند.
علائم زانو درد
علائم زانو درد بسته به علت آن میتواند متفاوت باشد. برخی از علائم شایع عبارتند از:
۱- درد: درد ممکن است در جلو، پشت یا کناره زانو باشد. ممکن است تیز، سوزش یا درد باشد.
۲- سفتی: ممکن است هنگام خم کردن یا صاف کردن زانو احساس سفتی کنید.
۳- تورم: ممکن است زانوی شما متورم و گرم به نظر برسد.
۴- ضعف: ممکن است احساس ضعف در زانو داشته باشید یا به سختی بتوانید روی آن وزن بگذارید.
۵- صدا دادن: ممکن است هنگام حرکت دادن زانو صدای تق تق یا کلیک کردن بشنوید.
آزمایشات تصویربرداری زانو درد
در برخی موارد، پزشک ممکن است آزمایشاتی مانند موارد زیر را تجویز کند:
۱- عکس برداری با اشعه ایکس:
پزشک ممکن است در ابتدا عکس برداری با اشعه ایکس اشعه را توصیه کند، که
میتواند به تشخیص شکستگی استخوان و بیماری مفصلی تحلیل برنده کمک کند.
۲- اسکن توموگرافی (CT اسکن):
سیتی اسکن میتواند به تشخیص مشکلات استخوانی و شکستگیهای ظریف کمک کند.
نوع خاصی از سی تی اسکن میتواند درد زانوی ناشی از نقرس را به طور دقیق
شناسایی کند حتی در شرایطی که مفصل ملتهب نباشد.
۳- سونوگرافی: این فناوری از امواج صوتی برای تولید تصاویر در زمان واقعی از ساختارهای بافت نرم درون و اطراف زانوی شما استفاده میکند.
۴- تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI):
ام آر آی از امواج رادیویی و یک آهنربا قدرتمند برای ایجاد تصاویر سه بعدی
از داخل زانو استفاده میکند. این آزمایش به ویژه در آشکارسازی آسیبهای
بافتهای نرم مانند رباطها، تاندونها، غضروفها و عضلات بسیار مفید است.
درمانهای خانگی زانو درد
هرگز
به خاطر زانو درد از انجام کارهایی که آنها را دوست دارید، دست نکشید.
شما میتوانید با برخی از درمانهای گیاهی ساده و آسان و انجام ورزشهای
مخصوص درد زانوی خود را کمتر کنید. این درمانها بیشتر برای دردهای خفیف
تا متوسط ناشی از استفاده مفرط، عدم استفاده و تمرین نادرست موثر هستند.
همچنین میتوانند به درد ناشی با پیری و بیماریهایی همچون آرتروز کمک
کنند.
۱. زنجبیل: اثربخشی
زنجبیل در درمان درد زانو، مربوط به وجود یک ماده ضد التهابی در آن است.
تکه کوچکی از زنجبیل را در یک فنجان آب بگذارید و به مدت ۱۰ دقیقه
بجوشانید. محلول را صاف کرده و مقدار کمی عسل و آب لیمو به آن بیافزایید.
دو تا سه فنجان از این محلول را روزانه تا بهبودی درد میل کنید.
۲. سرکه سیب:
چند فنجان سرکه سیب مرغوب را در وان آب گرم ریخته و زانوی خود را به آرامی
با آن ماساژ دهید. میتوانید این کار را دو بار در روز تا بهبود درد،
انجام دهید.
۳. روغن اکالیپتوس:
از درمانهای خانگی برای زانو درد میتوان به روغن اکالیپتوس اشاره کرد.
برای بهره بردن از خواص این روغن ۵ تا ۷ قطره روغن اکالیپتوس را با همین
مقدار روغن نعناع مخلوط کنید. سپس دو قاشق غذاخوری روغن زیتون به آن افزوده
و این مخلوط را در بطری سربسته و تیره و دور از نورخورشید نگه دارید. در
مواقعی که زانودرد احساس کردید، زانوهای خود را با این روغن به خوبی ماساژ
داده و سپس با پارچه گرمی آن را گرم نگه دارید.
۴. فلفل قرمز:
فلفل قرمز حاوی مادهای به نام کاپسسین است که در بدن شبیه به مسکن عمل
میکند. کاپسسین حس گرما ایجاد میکند و درد را کاهش میدهد. به این منظور
دو قاشق غذاخوری پودر فلفل قرمز را با نصف فنجان روغن زیتون مخلوط کرده و
هفتهای دوبار زانوی خود را با این محلول ماساژ دهید.
۵. چای سبز:
چای سبز بعد از آب بیشترین نوشیدنی است که مصرف میشود. مطالعات جدید دال
بر تاثیر چای سبز بعنوان یک آنتی اکسیدان خوب و کاهش التهاب مفصلی میباشد.
چای سبز دارای ماده موثری است که میتواند بر روی آرتروز و روماتیسم مفصلی
موثر باشد. بر اساس مطالب چاپ شده در مجلههای آمریکایی در چای سبز
مادهای به نام کاتچین وجود دارد که این ماده اثرات خوبی در کنترل التهاب
دارد لذا در بیماران آرتریت و آرتروز استفاده از چای سبز میتواند مفید
باشد. چای سبز روی سیستم ایمنی نیز اثر دارد و اثرات ضد ویروسی آن هم قابل
توجه است و لذا در بیماریهای ویروسی هم کاربرد دارد.
۶. زردچوبه:
زردچوبه یک درمان مؤثر و طبیعی برای کاهش درد زانو است. زردچوبه حاوی یک
ماده شیمیایی به نام کورکومین است که دارای خواص ضد التهابی و همچنین خواص
آنتی اکسیدانی است که به کاهش درد کمک میکند. زردچوبه میتواند پیشرفت
رماتیسم مفاصل که یکی از دلایل اصلی زانو درد است را کند کند. نصف قاشق
غذاخوری از زنجبیل و زردچوبه را با هم، به یک فنجان آب اضافه کنید و آن را
به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید. محلول را صاف کنید و عسل را چاشنی آن کرده و از
طعم آن لذت ببرید؛ و یا یک قاشق چای خوری پودر زردچوبه را در یک لیوان آب
بجوشانید. جوشانده را با عسل شیرین کرده و روزی یکبار بنوشید. یکی دیگر از
گزینهها این است که سه بار در روز کپسولهای زردچوبه ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلی گرمی
مصرف کنید. این داروها را روزانه مصرف کنید تا درد به طور کامل برطرف
شود.
۷. دانههای زغال اخته: یک قاشق چایخوری از دانههای
زغال اخته را درون آب فیلتر شده، بریزید و اجازه دهید تا یک شبانه روز خیس
بخورد و صبح آب آن را خارج کنید و از دانهها استفاده کنید. این کار را یک
یا دو بار در هفته انجام دهید و یا میتوانید دو قاشق چایخوری پودر
دانههای زغال اخته را با مقداری آب ترکیب کنید و یک خمیر غلیظ به دست
آورید و سپس آن را بر روی محل آسیب دیده قرار دهید و بعد از ۳۰ دقیقه با آب
گرم بشویید. این درمان را دوبار در طول هفته نیز تکرار کنید.
۸. نمک اپسوم یا سولفات:
یک نصف فنجان از نمک اپسوم را به آب داغ حمام خود اضافه کنید. قسمت آسیب
دیده را به مدت ۱۵ دقیقه در این محلول خیس کنید. چندین بار در هفته کار را
تکرار کنید. توجه داشته باشید این درمان برای افرادی که دچار مشکلات قلبی،
فشار خون بالا یا دیابت هستند، به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
۹. طب سوزنی:
یک مطالعه علمی در سال ۲۰۱۷ بر روی ۵۷۰ نفر از افرادی که آرتروز زانو
داشتند، شواهدی یافت که نشان میدهد طب سوزنی ممکن است به افراد مبتلا به
آرتروز زانو کمک کند. در این آزمایشات محققان نتیجه گرفتند: «طب سوزنی باعث
بهبود عملکرد و تسکین درد به عنوان یک درمان کمکی برای استئوآرتریت زانو
میباشد.» این مورد نیز میتواند بهعنوان یکی از بهترین درمانها برای
زانودرد مطرح شود.